رنگ درمانی عبارت است قرار دادن اندام های بدن در معرض رنگ های مختلف , به منظور کمک کردن به سلامت تعادل و تندرستی عمومی بدن که باعث یک هم ردیفی بین اعضا می شود که منتهی به رشد فردی و بلوغ معنوی می گردد و اگر ما بتوانیم تاثیراتی که رنگ در فرد و فضا دارد را بررسی کنیم و در شهرمان بر اساس نوع فعالیت آن استفاده کنیم چه نیروی عظیمی بوجود می آید که باعث پیشرفت شهر می شود.در برخی از فرهنگ های قدیمی از جمله مصری ها و چینی ها از رنگ ها برای درمان استفاده می شده است.این کار که گاهی به آن نور درمانی یا رنگ شناسی گفته می شود هنوز هم به عنوان روش درمان جایگزین مورد استفاده قرار میگیرد.استفاده از رنگ ها در این روش عبارتند از :

قرمز برای افزایش تحرک بدن و ذهن و افزایش تمرکز

نارنجی برای بالا بردن سطح انرژی

آبی برای کاهش درد و نسکین بیمار

نیلی برای تسکین ناراحتی های پوستی

اغلب روانشناسان به رنگ درمانی به دیده شک و تردید می نگرندو می گویند که درباره تاثیرات احتمالی رنگ ها اغراق شده استو رنگ ها در فرهنگ های مختلف , معانی متفاوتی دارند.پژوهش ها نشان داه اندکه در بسیاری از موارد, تاثیرات رنگ ها در تغییر حالت افراد , تاثیراتی زودگذر و موقتی بوده است. برای مثال قرار دادن افراددر اتاق آبی ممکن است در ابتدا احساس آرامش ایجاد کند اما این اثر پس از آنکه آن ها ارامششمان را بازیافتند به تدریج کاهش می یابد.

تاثیر رنگ در فضا:

اهمیت رنگ های فضاهای داخلی و نفوذ آن ها بر افراد در زمانی روشن می شود که به این واقعیت توجه کنیم که تقریبا به طور متوسط دو سوم از وقتمان را در محیط های بسته سپری می کنیم.و مهم تر از آن این که تمام این محیط های بسته در کنار هم شهر را می سازند.رنگ یکی از عواملی است که بوسیله آن می توانیم با محیط پیرامون خود ارتباط برقرار کنیم.ما بوسیله رنگ می توانیم فضای کسالت بار و یکنواخت اطراف را به مکانی روح بخش و مطلوب مبدل کنیم. تغییر رنگ دیوارها می تواند نتایج چشم گیری به بار آورد برای آنکه بتوانیم ارتباطی درست میان طبیعت خود با فضای اطرافمان بر قرار سازیم باید بیاموزیم که ترس از متفاوت بودن با سایرین و منحصر به فرد بودن را از خود برانیم.ترسی که بیشتر اوقات مانع از آن می شود که افراد رنگ ها را آزادانه به بازی بگیرند. اکثر ما به افرادی شرطی مبدل شده ایم غالبا خود را در حصاری از رنگ های معقول , بی روح , خنثی و کم رنگ و بی رمق قرار می دهیم و اگر ما در طراحی شهرهایمان بر اساس هویت و شناخته جامعه عمل کنیم به شکل خوش آیند و آرامش بخش دست می یابیم نه اینکه به شهری بی روح و پر از تنش .

یک شهر ساز باید همواره اشیایی را که در فضای پیرامون خود می بیند مد نظر قرار دهد. ممکن است که در فضایی که وارد می شوید حس کنید گویی از هر سو شما را مورد حمله قرار دهند یا اینکه دارای  چنان ظاهر  شلوغی باشد که هنگام نیاز به استراحت و آرامش کامل , حتی در دورترین نقطه شهر شلوغ هم توجهتان را به خود جلب کند. یک مکان می تواند بر اساس نوع عملکردش به طور مثال حس ماجراجویی شما را فعال کند. شباهت بسیار زیبا بین شهر و انسان در ارتباط با رنگ را می توان این گونه گفت که رنگ دیوارها , کف , مبلمان و انتخاب رنگ مناسب همان گونه شخصیت یک فرد را نشان می دهد همان طور هم هویت یک شهر را بیان می کند.انتخاب رنگ نامناسب همان گونه که باعث اختلالات جسمانی و روانی می گردد اگر در شهر مورد استفاده قرار می گیرد. قرار گرفتن در آن فضا به مدت طولانی موجب مشکلات زیادی همچون عصبانیت و فشار روانی می شود.

رنگ در مسجد

از دیدگاه روانشناسی چهار رنگ آبی , سبز , قرمز و زرد نمایانگر نیازهای اساسی انسان و روان او هستند. نیاز به ععشق و محبت , نیاز به خودنمایی , نیاز به عمل و موفقیت و نیاز به جستجوی آینده و رسیدن به آرزوها , همگی اهمیت خاص روانی دارند.این روانشناسی رنگ هنگامی که در مکانی و در هنری دینی به کار می رودن مادگرایی بیشتری می یابد.

اسلام در هنر راه خلاقیت را باز گذاشته و با وجود محدودیت هایی که داشته است سعی کرده انسان را در قید و بند مادیات نگه ندارد.هنر اسلامی دارای عناصری که در ورای زمان و مکان می گنجد و آن اصل اول دین اسلام است.پس هنر اسلامی از راه تمثیل و نماد وارد عرصه هنر می شودو هدف آن , یاری انسان برای شناخت اصل خویش است.رنگ در اسلام پرمایه و غنی از فحوای عمیق باطنی و تمثیلی یا قدسی و معنوی استبه همین دلیل , رنگ در معماری اسلامی با هستی شناسی و حیاتی کلام قرآن و تمثیل های آن در هم تنیده است.روحانیت و قداستو الوهیت رنگ ها در هستی شناسی اسلامی با روح گرافیک و ذائقه زیبایی شناختی ظرافت و صور پر لطف , قرابت و مناسبت بنیادین دارد.( رنگ هایی که در این بین بیش از بقیه در معماری مساجد به کار رفته اند, سفید , آبی و قرمز و زرد و سبز هستند که بیشترین تاثیر را دارند.)

سفید:

رنگ سفید که در بیشتر مواقع فضای داخلی مساجد را می پوشاند نشان از قداست و پاکی و آرامش است.سفید در مسجد اسلامی شکل واحد و توحیدی به خود می گیرد و در جهت بیان حالات قدسی عبادت و نیایش کردن به کار می رود.سفید پرمعناترین رنگ در عالم روحانی است و نیز پر مهابت و ترساننده است. سفید در مسجد دور تا دور آدمی کشیده می شودو فضایی پر معنا و گویا می سازد که در مرکز آن بی کرانگی و قداست قرار دارد.

آبی:

رنگ آبی عمقی دارد که آدمی را به بی نهایت و به جهانی خیالی و دست نیافتنی می برد. قدرتش در کنش پذیری است و نیرویی آرام بخش دارد.امروزه چراغ برق های آبی رنگ در آسایشگاه ها برای آرام کردن بیماران به کار می رود. آبی دارای قدرتی است همانند قدرت طبیعت در زمستان . هنگامیکه همه جوانه ها و رویش ها در ظلمت و سکوت پنهان می شوند آبی همیشه سایه دار است و در نهایت ظلمت خود به تاریکی می گراید.آبی روان ما را به امواج ایمان , بی انتهای روح سوق می دهد.آبی برای ما به مفهوم ایمان و برای چینی ها سمبل فناناپذیری است.آبی به دلیل سکوت اسرار آمیزش در تابلوهای مذهبی مسیحیت و بناهای اسلامی کاربرد ویژه ای دارد و نشان از فروتنی , ایمان , اعتقاد و مقاومت دارد.

لاجوردی:

لاجوردی مثال رنگ عالم است و وسعت درون و بی کرانگی آسمان را نشان می دهد.در کاشی کاری مانند آسمان فضا را می پوشانند و نقوش زرد و نارنجی در میانه آن مانند ستارگان در آسمان می درخشند و نقش و نگارهای گیاهی , آدمی را به خیال بهشت می برد.خطوط آن ها قداست و آیات نور را در بردارند. بدین گونه است که کلام و نقش در هم می نشینند و هر نقش و نگار سمبل و نماد چیزی از آن عالم مثال می شود.

سبز:

سبز در حد فاصل زرد و آبی قرار دارد و ترکیبی از این دو رنگ است.سبز رنگ دنیای سبزیجات است. نشان دهنده ارضای آرامش و امیدواری است. رنگ سبز آمیزشی از دانش و ایمان است. سبز متمایل به زرد , احساس جوانی و نیروی بهار می آورد و به این علت در فصل بهار شادی , تصوری جدای از دیگر مواقع دارد.رنگ سبز متمایل به آبی حالت روحانیت را نشان می دهد.سبز رنگ حرم پیامبر (ص) است. روایت است که هنگام نزول وحی , آسمان به رنگ سبز نمایان شد.

رنگ سبز زندگی و زیستن است.رنگ آرامش , سبز مطلق , آرام ترین رنگ هاست. کانون هیچ جنبشی نیست و به دلیل همین ساکن ماندن , کسالت آفرین می شود و به این علت با رنگ های دیگر می نشیند.

فیروزه ای:

ایرانیان از دوره پیش از اسلام به قداست فیروزه ای معتقد بودند. می توان این رنگ را در کاشی های مکان هایی مانند تخت جمشید هم ملاحظه کرد یا بر اشیای زینتی که خانم ها به کار می برند.عزت و سلامت نفس می آورد. پس رنگ فیروزه ای در کاشی های گنبد و مناره ها برای تداوم ساختمان و قوی نمودن دید باطنی نگرندگان و عبادت کنندگان به کار می برند.

رنگ و کاربرد آن در شهر:

در محیط شهری رنگ را در همه جا می توان دید . در بدنه و نمای ساختمان ها , پوشش بام , کفسازی , مبلمان شهری فضای سبز و خودروها و حتی آسمان شهر و نیز رنگ آمیزی لباس افراد که همگی نقش مهمی در تعیین چهره رنگی شهر دارند.به طور مثال در جامعه ما رنگ های تیره و کدر , رنگ های غالب هستندکه مسلما شهر را متفاوت از شهرهای دیگر می کند.که مردم آن تمایل به رنگ آمیزی های شاد و تند دارند.رنگ ها معانی نمادین دارندو حتی در تصورات ذهنی افراد نیز تداعی می شوند.برای مثال رنگ های سبز تیره و سیاه برای مراسم عاشورا به کار می رود که ناخودآکاه وقتی در فضای شهری قرار میگیریم اندوه تمام وجودمان را فرا می گیرد.حتی اگر کسی هیچ پیش زمینه مذهبی نداشته باشد.و برای اولین بار وارد ایران در ماه محرم شود این غم را احساس می کند.این همان تاثیر رنگ در مردم و شهر است.رنگ های زرد , قرمز , نارنجی یادآور فصل پاییز و آغاز مداررس است.در بناها و فضاهای قدیمی , رنگ های طبیعی مصالح محلی که بناها به وسیله آن ها ساخته می شد به شهر چهره ای هماهنگ می داد و با روحیه , اقلیم و فرهنگ مردم نیز مطابقت می کرد.بنابراین رنگ هر شهر تثبیت شده بود و جنبه ای از هویت آن محسوب می شد.در این شهرها , بناهای مذهبی با تزئینات کاشی فیروزه ای رنگ در زمینه خاکی خود می درخشیدند. تجربه حرکت در چنین فضاهای شهری به دلیل وحدت آن , آرامش بخش و به دلیل تنوع رنگی بجا و حساب شده , سرزنده و متنوع بوده است.

برعکس در شهرهای امروز ما , استفاده از رنگ به معضلی بدون پاسخ تبدیل شده است که سازندگان و مردم عادی را به استفاده بی فکر و کورکورانه از رنگ کشانده استو اجازه داده می شودکه سرعت زندگی روزمره و وقایع ما را به دنبال خود بکشد.رنگ وسیله ای برای خودنمایی شده است. مدیران از افراد غیرمتخصص در طراحی فضاهای شهری استفاده می کنند و سپس با وجود صرف هزینه و انرژی زیاد با تعجب به نتایج تاسف بار به وجود آمده می نگرند.

به طور کلی برای تهیه سیمای رنگی شهر باید موارد زیر را مد نظر قرار داد:

• نقشه رنگی منطقه یا شهر تهیه شود
• طرح جامع رنگ برای یک شهر باید جامع و قابل اجرا باشدو از قوانین هماهنگ رنگ ها تبعیت کند
• در انتخاب رنگ ها باید هویت شهر و سلایق و فرهنگ مردم مورد توجه قرار گیرد.
• طرح جامع رنگ نه تنها تکلیف مناطق و فضاهای شهری را از لحاظ هماهنگی مشخص می نماید بلکه در انتخاب رنگ تجهیزات و عناصر ثابت و متحرک در فضای شهری نیز بین سازمان ها و نهادهای مختلف شهر هماهنگی ایجاد می کند , باید توجه داشت که در طرح رنگی شهر باید چهار سطح مورد مطالعه قرار گیرند:

1- شهر یا منطقه

2-خیابان یا میدان

3-بناهای منفرد

4-چزئیات (پنجره ها تزئینات مبلمان شهری و غیره)

می توان مسیرها , میادین و میعادگاههای معروف و خیابان های مهم را با کدهای رنگی خوانا کرد. استفاده از رنگ در شهر با کاربرد رنگ در نقاشی متفاوت است.در دنیای پیچیده رنگ ها وظیفه طراح شهری پاسخ به نیاز انسان جهت سادگی و قابل ادراک کردن شهر است.

تاثیر رنگ بر ادراک شهر:

منظر شهری به دلیل ماهیت عینی و ملموس خود (البته در کنار ماهیت ذهنی آن)توسط حواس انسان قابل ادراک می باشند. مهم ترین حس از میان حواس پنجگانه حس بینایی است. تغییر تدریجی مناظر شهری در بازه های زمانی بر چگونگی و نحوه این ادراک تاثیر می گذارد. علاوه بر آن میزان و کیفیت تاثیر پذیری از منظر شهر ی به نوع حرکت اعم از پیاده یا سواره وابسته است.بنابراین دو عامل زمان و حرکت بر کیفیت ادراک منظر شهری موثرند.این مفهوم از این جهت اهمیت دارد که کاربران شهری در اکثر مواقع در حال حرکت در شهر می باشند بنابراین جهت طراحی رنگی در شهر باید نوع حرکت در فضاهای مختلف مورد توجه تصمیم گیران قرار بگیرد.این حرکت در مسیرهای اارتباطی شهر اتفاق می افتد, در واقع خیابان ها و معابر علاوه بر ایجاد شبکه ارتباطی و تامین دسترسی ها و نفوذ پذیری به عنوان شریان و استخوان بندی , دید به چشم اندازها را تقویت می کندبه این ترتیب بخش عمده ای از الگوهای منظرسازی توسط این شریان ها تعریف می شود.بنابراین لازمه ادراک صحیح و مناسب انسان از رنگ منظر شهری در حین حرکت و یا در طول زمان وابسته به بکارگیری برخی اصول و انگاره های طراحی می باشد. از میان اصولی که عمدتا با تکیه بر نظریات و آرا متخصصین حوزه سیمای شهری قابل استنتاج است, نزدیک ترین نظر در این زمینه دیدگاه کالن در مورد دیدهای پی در پی در سیمای شهری است.وی معتقد استکه هز چند عابر پیاده داخل شهر و با سرعتی ثابت در حال عبور است, اما منظر شهر در قالب نمایش دسته ای از عناصر شهری در فازهای زمانی مختلف شکل می گیرندکه با قدم زدن از مکانی به مکان دیگر به صورت متوالی آشکار می شود.

در عین حال همواره با افزایش سرعت حرکت برای سواره ها در شهر , نقطه تمرکز دورتر , جزئیات زمینه مبهم  و ادراک فضایی ضعیف می شود.لذا اشخاص سواره به طور نسبی کمتر از عابرین پیاده می توانند جزئیات منظری شهری راادراک نمایند.

در یک بزرگراه یا خیابان شریانی درجه یک به دلیل نیاز به ابلا بردن سرعت و بزرگ مقیاس بودن فضا  و جداره هایش لازم است که از لکه های رنگی بزرگ و هدایت گر استفاده شود.وجود لکه های ریز و متنوع با جزئیات زیاد که توجه رانندگان را به خود جلب می کند اشتباهی است که هدف از خلق اینگونه فضاها را مخدوش می کند. برعکس در یک پیاده رو که هدف در آن حضور هرچه بیشتر پیاده و مقیاس کوچک است, توجه به جزئیات ریزتر و رنگ آمیزی متنوع تر و قابلیت شناسایی بیشتر و برقراری ارتباط با افراد آن محل مورد نظر است.این در حالی است که انتخاب رنگ در بزرگراه های تهران با سرعت بالای اتومبیل ها در نقاشی های دیواری در اکثر مواقع با لکه های کوچک و در مقیاس سرعت پایین می باشد.علی رغم هزینه هنگفت شهرداری , شهروندان کمتر فرصت دیدن آن ها را دارندبنابراین سرعت در انتخاب نوع رنگ آمیزی فضاها بسیار در درک صحیح آن می تواند موثر باشد.

از آن جایی که پیمانکاران مختلف با دیدگاه های هنری متفاوت و به صورت منفرد به طراحی این فضاها در شهر تهران مشغولند , اغلب هیچ دیدی نسبت به طراحی پی در پی و نحوه توالی صحیح این فضاها ندارند.این در حالی است که در صورت وجود پالت رنگی واحد و پیش بینی شده در شهر می توان این امر را کنترل کرد تا خوانایی و معنای فضاهای شهری را افزایش داد

در نهایت می توان گفت که در حیطه رنگ طراحی شهری حکم نقاشی را دارد که بر روی بومی سه بعدی کار می کندکه دارای مقیاس عظیمی است و علاوه بر آن پویا و در عین حال در حال حرکت و رشد است.به عبارتی افراد با هنگام حرکت با سرعت های مختلف , بنا بر نیاز هر فضا در سطح شهر باید تداوم و پیوستگی را حس کنند.نظریه رنگ برای شهر در زمینه وسیع تری کاربرد دارد و هدف آن ایجاد هماهنگی در مکان هایی است که عاری از هماهنگی اند.در واقع استفاده از رنگ برای طراحان شهری , به منظور ایجاد حس وحدت در عین وجود تنوع هر فضا یا شهر است.

نقش رنگ در ایجاد خوانایی و هویت شهر

حفظ و تقویت خوانایی و هویت در تک تک فضاهای شهر همواره از مهم ترین اهدافی است که مستقل از نوع فضا یا محل شهر می بایست مورد نظر طراح و مدیریت شهری قرار گیرد.رنگ یکی از مهمترین عناصری است که می تواند به سادگی و با هزینه ای کمتر از ساخت و ساز برای تعریف فضاها , در ایجاد خوانایی حس وحدت و حس مکان موثر باشد.حس وحدت و یکپارچگی از ویژگی های بارز معماری و شهرسازی ایران بوده است در حالی که اکنون اغتشاش در شهرها جای آن را گرفته است.استفاده از نقشه رنگی صحیح و به جا می تواند به تقویت حس وحدت که منجر به حس مکان و هویت بخشی به فضا می گردد, کمک می کند.در واقع ایجاد هویت و تعیین چشم انداز و دورنمای مشخص شهری از جمله اهداف طراحی شهری است که رنگ می تواند از عوامل تاثیر گذار در آن باشد.حتی اکنون که شهرها به شدت دچار اغتشاش و بی هویتی رنگی شده اند . با نام بردن برخی از شهرها طیف رنگی خاصی در ذهن تداعی می شود.این همان توقع و انتظاری است که از هویت و نقش آن در شهر می رود و طراح می بایست در جهت تقویت آن تلاش کند.

در بسیاری از موارد پالت رنگی به صورت ناخودآگاه در یک شهر چنان طی سال ها مورد استفاده قرار گرفته است که خود به نشانه و نماد قوی تبدیل شده است.بسیاری از شهرها و روستاها و مناطق طی سال ها سنت های رنگی خود را بدست آورده اند. حتی محله ها و بخش های مختلف شهرها نیز می توانند حال و هوای رنگی متفاوتی داشته باشندبرای مثال بخش های صنعتی یا بخش های اداری و مرکزی یا بافت تاریخی هر کدام دارای کدهای رنگی متفاوتی است.از طرفی در هر فرهنگ , رنگ ها هویت خاص خود را دارندبه طوری که گاه در تصورات ذهنی ما هر بنا با رنگ های خاصی تداعی می شود. مثلا رنگ های فیروزه ای و آبی یاد آور بناهای مذهبی و مساجد است و با دیدن رنگ های تند و شاد به یاد فضاهای کودکانه می افتیم. رنگ های مختلف می توانند یادآور زمان ها , معانی و وقایع خاص باشند.

برای مثال رنگ سبز تیره و سیاه برای مراسم عاشورا و رنگ های زرد , قرمز و نارنجی یادآور فصل پاییز و آغاز مدارس است که هریک چهره متفاوتی به فضاهای شهری می دهند. شناسایی هویت های رنگی می تواند در خوانا کردن فضا به طراحان شهری کمک کند. طراحی رنگ در شهر از دیدگاه روانشناسی و تاثیر آن ها بر انسان می تواند در هویت بخشی فضاها تاثیر بگذارد به عنوان مثال استفاده از رنگ قرمز در فضاهایی مانند شهربازی می تواند به هیجان فضا بیفزاید.

رنگ و تنوع و سرزندگی در شهر

رنگ به کاهش خستگی و برانگیختن چشم کمک می کند. رنگ ها زمینه متنوعی از تضادها را در ساعات مختلف روز پدیدآورده و در هر ساعت سایه روشن های جدیدی به وجود می آورند و فضا را متنوع و سرزنده می کنند.فقدان تنوع و سرزندگی ناخواسته مانع از حضور افراد در فضاها و مشارکت آن ها در زندگی مدنی است. با توجه به این مطلب , ایجاد تنوع و خلق شادی و نشاط در فضای مناسب به صورتی حساب شده و فکر شده به راحتی ممکن است . بارزترین نمونه آن خیابان های تجاری و فضاهای بازی کودکان است که تنوع رنگی آن ها به منظور خلق فضاهایی شاد به امری بدیهی تبدیل شده است.حتی مناسبت های خاص نیز یادآور تنوع رنگی متفاوت از سایر اوقات سال است.مراسم شادی و جشن و سرور در ذهن همه مترادف با رنگ آمیزی متنوع و متفاوت در شب و روز است.برای مثال در اقلیم های سرد با آسمان خاکستری و تابش کم نور خورشید استفاده از رنگ های تند و زنده می تواند عناصر راحت تر قابل شناسایی سازد و فضا را شادتر کند و از این طریق در روحیه افراد تاثیر مثبتی بگذاردو آن ها را تشویق به حضور در فضا کند.رنگ خاکستری و نهایتا سبز در طول اتوبان ها و نمادهایی که رنگ ها و بافت های خنثی دارند و یا بدون فکر تند و زننده هستند در شهر تهران باعث شده است که بیننده در پی بی توجهی مسئولان این امر , تمایلی به حضور در شهر نداشته باشد.این امر در سطوح مختلف ملی می تواند موثر باشد.چه به لحاظ سلامت روانی افراد جامعه و چه به لحاظ حفظ مشارکت های جمعی در امر مدیریت شهری , از این رو با توجه به اهمیت تاثیر رنگ در نحوه ادراکات فضایی استفاده کنندگان لازم است به شناسایی عوامل تولید رنگ در شهر پرداخته شود.

عناصر تشکیل دهنده رنگ در شهر

در محیط شهری رنگ را در همه جا  می توان دید در بدنه و نمای ساختمان ها , پوشش بام , کفسازی , مبلمان شهری و فضای سبز , خودروها و حتی آسمان و نیز رنگ آمیزی لباس افراد همه نقش مهمی در تعیین چهره رنگی شهر دارندبنابراین نحوه ترکیب و شناخت صحیح ثابت رنگی توسط طراحان در کنار سایر عوامل طراحی می تواند شهر را خوانا , با هویت و سرزنده و شاد و زیبا سازد.به طوری که شهروندان همواره از شهر خود با خاطره ای خوش آیند و به عبارتی خاطراتی رنگی و زیبا یاد کنند.

رنگ در عناصر طبیعی :

فضاهای سبز شهری مهم ترین عنصر تامین کننده تنوع رنگی هستند و در شکل دهی سیمای شهر نقش اساسی دارند . این عناصر می توانند شامل پوشش گیاهی و سایر عناصر طبیعی باشند.در شهرها این فضاها شامل پارک ها و فضاهای اطراف اتوبان ها و خیابان ها می باشند.اما در این زمینه بهتر استطراحان از گونه های مختلفی گیاهی جهت بهره گیری از رنگ های مختلف آگاهی داشته باشند . زیرا تصور عمومی از این عنصر رنگی بیشتر در حالت سبز است.در حالی که پوشش گیاهی بسیاری در طبیعت از این ویژگی برخوردارند که با تغییر فصل , رنگ های مختلفی را در چشم انداز شهری ایجاد می کنند.بنابراین آگاهی از این نوع تنوع می تواند ترکیب رنگ مطلوبی را در طراحی مناظر شهری ایجاد کند. رنگ های طبیعت به علت نزدیکی به طبیعت انسان بر رنگ های مصنوعی شهری برترند.از این رو مناظر طبیعی شهری از مهم ترین عامل ایجاد کننده رنگ در شهر هستند . رنگ های مناظر طبیعی در شهر فعال و متغیر بوده و در فصول مختلف سال موجب تنوع رنگی در محیط می شوند.بر همین اساس است که می بایست محیط های دلپذیر شهری از ترکیب حساب شده رنگ در مناظر خویش بهره ببرند.

گرچه رنگ غالب طبیعت سبز است.اما استفاده از گیاهان سبز در کنار پارک ها و کناره اتوبان ها به تنهایی پس از مدتی ممکن از منجر به کسالت بصری و عدم توجه گردد.در حالی که طراحی با استفاده از گیاهان متنوع و رنگی و نیز مبلمان رنگی در کنار سبز به زیبایی مناظر طبیعی نیز بیفزایند. الهام از طبیعت در زمینه رنگ آمیزی نیز می تواند موضوع مهمی باشد.هرگز رنگ گل ها , پرندگان , درختان و آسمان و .. تهاجمی به نظر نمی آیند . چشمان ما به این رنگ ها عادت دارند و با پیام آن ها آشنا ست به شرط آنکه در جزئیات نیز از طبیعت پیروی کنیم.در طبیعت رنگی یکدست و یا به اصطلاح تخت نیست , حتی در آسمان و دریا نیز سایه های بسیار متنوعی از آبی یافت می شود.

اما به هر حال باید مد نظر داشت به عنوان مثال فضاهایی مانند پارک گرچه تداعی کنده رنگ سبز است اما الزاما نباید سبز باشند و یا گیاهان رنگی زیادی وجود دارند که بسته به نوع پارک می توان از ترکیب آن ها با سبز بهره جست و یا مبلمان پارک ها را با توجه استفاده کنندگان آن رنگ نمود.تا سبزی طبیعت پارک ها به یکنواختی نگراید و دلپذیرتر به نظر آید.حتی باید توجه داشت که مردم در سنین متفاوت فضاهای مختلفی می طلبند. بهعنوان مثال فضاهای ماسه ای که سبز نیستند در پارک ها می تواند مکان خوبی برای بازی کودکان باشد . فضاهای به رنگ صورتی برای خردسالان هیجان انگیزترند . بچه های مدرسه ای , بنفش و قهوه ای , نوجوانان قرمز و زرد و نارنجی و خانواده سبز و آبی را ترجیح می دهند و سالخوردگان نیز به همه نوع فضا با رنگ های مختلف علاقه دارند به شرط آنکه امن و راحت باشند.رنگ نمای ساختمان سیمانی

رنگ در عناصر مصنوع:

این عناصر می تواند شامل بناها و فضاهای شهری , عناصر متحرک و عناصر ثابت باشند.آنچه باید در مدیریت رنگ در شهر در نظر گرفت تنوع در حین هماهنگی عوامل رنگی شهر است.انواع تبلیغات و تابلوهای شهری , تابلوهای راهنمایی و رانندگی , رنگ پوشش افراد رنگ خودروها , تغییر فصول , بستر موقعیت جغرافیایی هر شهر و عوامل مرسوم مانند بناها , کف و دیگر عناصر شهری ثابت در چهره رنگی آن تاثیر گذار است.در این مورد حتی انتخاب هدفمند رنگ وسایل نقلیه حمل و نقل عمومی , ازجمله اتوبوس و تاکسی و غیره با دخالت در رنگ آمیزی تابلوها , اعم از تابلوهای مغازه ها و سایر علائم شهری می تواند چهره رنگی شهر را به طور کلی دگرگون سازد.در برخی نقاط مهجور حضور خرده فروشان دوره گرد از جمله گل فروش ها می تواند در رنگ آمیزی فضا و سرزندگی آن تاثیرگذار باشد.از این رو همواره در تعیین سیمای رنگی شهر باید میان تصمیم گیری ارکان مسئول در مورد رنگ عناصر , هماهنگی به عمل آید تا رنگ های منتخب آن ها با مجوزه صادره نه تنها چهره شهر را مخدوش نکند بلکه هماهنگ و در جهت طرح جامع رنگ شهر باشد.

نتیجه گیری:

رنگ ها واحد کیفیت هایی هستند که باید به گونه ای بسیار سنجیده و با توجه به دیگر کیفیات فضایی و ویژگی های محلی از آن استفاده نمود.نمی توان با یک شناخت کلی به ارائه راه کارها و ضوابط درباره آن پرداخت و انتظار افزایش کیفیت های فضای شهری را داشت.شناخت دقیق از شرایط اقلیمی ,ویژگی های بومی مکان و هویت محلی در این زمینه بسیار کارگشاست.آنچه می بایست مورد توجه قرار گیرداین نکته حساس است که در هر مکان نمونه های مناسب در رابطه با کیفیت رنگی موجود باشد.که می تواند به عنوان الگو برای طراحی های جدید مورد استفاده قرار گیرد.تهیه طرح جامع رنگی تلاشی در جهت بهره وری همه جانبه و هدفمند و به کارگیری رنگ در مناطق مختلف شهری است.این طرح می بایست همانند سایر طرح های شهری در مقاطع مختلف مورد بازبینی قرار گیردو نیازها و شرایط جدید در آن لحاظ گردد.نکته حائز اهمیت دیگر این است که رنگ را نمی توان بعد از ساخت بناها و شهر به آن اضافه کرد.بلکه این امر هنگام ساخت بنا و شهر باید تصمیم گیری شود.

رنگ ها از ارکان مهم بیان هویت و خوانایی شهرها به شما رمی روند اما در شهرها کمتر از عمل رنگ جهت ایجاد حس زندگی و هویت استفاده شده و امروزه شهرها خاکستری و در عین حال دارای اغتشاشات رنگی زیادی می باشند. امیدواریم با تهیه " طرح جامع رنگ شهر" باتوجه به اقلیم , فرهنگ و هویت شهرها , جهت دهی و دیدکلانی را نسبت به موضوع رنگ پیدا کنیم.

دایان مارکت

فروشگاه محصولات ساختمانی

رنگ همه چیز است وقتی می گوییم همه چیز , یعنی بدون رنگ نمی توان چیزی را تصور کرد.دنیا بدون رنگ , دنیای مرده و خاکستری است.رنگ در معماری و شهرسازی و رنگ نمای ساختمان سیمانی جایگاه ویژه ای دارد.امروزه در بسیاری از کشورهای بزرگ به کارگیری مناسب رنگ به عنوان مظهری از پیوند بین انسان و محیط , ساده ترین و موثرترین عامل در جهت سرزندگی مورد استفاده قرار گرفته است.رنگ شهر را در نمای ساختمان ها , کفسازی , مبلمان شهری , فضاهای سبز , وسایل نقلیه و حتی افرادی که در طول روز در شهر رفت و آمد دارند می توانیم ببینیم. رنگ علاوه بر اینکه بیان احساسات ماست بیان احساس شهر نیز هست , رنگ ها می توانند زندگی شهری را شاد و سرزنده یا غمگین و سرد نشان دهند.همچنین به کارگیری رنگ های مناسب باعث برجسته کردن زیبایی های شهر یا در جایی باعث پنهان کردن عیوب طراحی می شود.با این توصیف در این مقاله سعی داریم تا ضمن بیان تاریخچه و خواص رنگ ها به بحث روانشناسی رنگ و کاربرد آن در شهر بپردازیم و در نهایت شهر را به سمت و سوی راهکار "طرح جامع رنگ در شهر " با توجه به اقلیم و فرهنگ , سوق دهیم.

اصولا در شهرهای امروز توجه به مقوله رنگ و تاثیرات فضای آن بر ساکنان شهری کمتر مورد توجه قرار می گیرد, ما می توانیم بر اساس یک تفکر سازمان یافته در ساختار شهرهای امروز , از مقیاس خرد (دکوراسیون داخلی و نماهای بیرونی ) تا مقیاس کلان , در حد شهرهای فعلی , در ایجاد تمرکز ذهنی و افزایش احساس آرامش در قالب محیط موثرتر عمل کنیم در این مقاله به بررسی اصول و عوامل روانی رنگ ها به صورت کاربردی در یک چهارچوب فضایی نگریسته شده است.و سعی شده ضمن آشنایی با مفاهیم اولیه رنگ , به ارتباط آن با انسان و شهر پرداخته شود.

2- تاریخچه رنگ :

یکی از نخستین آثار ثبت شده از نیروی جادویی رنگ ها را می توان در غارهای لاسکاس و آلتی مارا مشاهده کرد. نقاشان این تصاویر , نقاشی های خود را با دست ترسیم نموده و با استفاده از ساده ترین رنگ های طبیعی همچون سنگ آهن قرمز و زرو و منگنز و گل سیاه که در کف غارها در دسترس بود.تنوع قاب ملاحظه ای از رنگ ها را در هنر خود بکار گیرند.

انسان های ماقبل تاریخ با مشاهده دگرگونی رنگ های طبیعت خیلی زود به اهمیت رنگ ها پی بردند.کشیدن تصاویر در غارها , در میان جوامع قبیله ای , جایش را به خودآرایی بر سطح بدن داد.اعضا هر قبیله تمام سطح بدنشان را مطابق با طرح خاصی رنگ آمیزی می کردند تا  موقعیت خاص خود را در جامعه نشان دهند.رنگ بدن و شیوه خودآرایی نشان هویت و تعلق هر فرد به جامعه ای خاص بود و در عین حال موقعیت او را در میان سایر اعضا تعیین می کرد و درست به مشابه مدل های خاص لباس (لباس های متحدالشکل افراد پلیس و پزشکان و غیره ) عمل می کردند.

فیزیولوژی رنگ :

آزمایش هایی را که در آن افراد را وادار به تفکر درباره جنبه روانی رنگ قرمز سیر در زمان هایی با طول مدت متفاوت کرده اند نشان می دهد که این رنگ سیستم عصبی را تحریک می کند. یعنی فشار خون را بالا می برد و تنفس و ضربان قلب را سریع تر می کند.لذا رنگ قرمز از لحاظ تاثیری که بر سیستم عصبی و خصوصا شاخه سمپاتیک سیستم خودکار عصبی دارد, یک عامل محرک به شمار می آید.از سوی دیگر آزمایش های مشابهی که در مورد رنگ آبی سیر صورت گرفته است , نتایج معکوسی را به دست داده اند, یعنی فشار خون پایین آمده و از سرعت تنفس و ضربان قلب کاسته می شود.

رنگ آبی مایل به تیره (سرمه ای ) تاثیری آرامبخش دارد و اصولا در شاخه پاراسمپاتیک سیستم عصبی خودکار عمل می کند.شبکه های پیچیده اعصاب و رشته های عصبی را که توسط آن ها بدن انسان و تمام اندام های آن کنترل می شود , می توان تحت دو عنوان اصلی گنجاند که عبارتند از سیستم اعصاب مرکزی و سیستم اعصاب خودکار , سیستم اعصاب مرکزی را می توان , با دقت کافی  اندامی دانست که وظایف فیزیکی و حسی را در آستانه آگاهی و یا در بالای آن به عهده دارد.از سوی دیگر اصولا وظایف سیستم اعصاب خودکار محدود به وظایفی است که در زیر آستانه آگاهی صورت می گیرد و به همین دلیل است که باید بر یک مبنای مستقل و خودکار عمل نماید.ضربان قلب , بالا و پایین رفتن ریه ها , هضم غذا همگی آن ها در واقع اعمال پیچیده و غیرارادی بدن ما هستند که در شما وظایف سیستم عصبی خودکار قرار دارند.سیستم اعصاب خودکار از دو شاخه مکمل یکدیگر یعنی سیستم اعصاب سمپاتیک و سیستم اعصاب پاراسمپاتیک تشکیل شده است که در مخالفت با یکدیگر عمل می کنند.رشته های عصبی هر دو سیستم مزبور به هر یک از دستگاه های بدن ما می روند که جنبه خودکار دارند.مثلا تعداد ضربان قلب بستگی دارد به تعادل این دو شاخه از سیستم عصبی.مع ذلم بر اثر تاثیرات فیزیک (نظیر کار و تلاش ) یا احساسی و عاطفی سیستم اعصاب سمپاتیک بر سیستم عصبی پاراسمپاتیک غلبه خواهد کردو تعداد ضربان قلب را افزایش می دهد.. به طور کلی در شرایط اضطراب , فعالیت شدید یا ضرورت محض , سیستم اعصاب پاراسمپاتیک تحت الشعاع اعصاب سمپاتیک قرار می گیرد البته به محض اینکه حالت تنش رططرف شد سیستم اعصاب مزبور در شرایط آرامش خاطر شاخه مهمی از سیستم اعصاب خودکار به شمار می آیند.حتی امروزه نیز این ساز و کار کاملا شناخته شده است که چرا واقعا رنگ دیده می شودو به عنوان رنگ شناخته می شود.وقتی این پرسش ساده بیان می شود" چگونه ما رنگ را می بینیم؟"پاسخ هایی با عقاید مختلف بیان می شودو حتی مواردی نیز وجود دارد که این تردید به ما دست می دهد که پرسش مزبور خطاست و یا اینکه بر فرض منطقی نادرست استوار است.با این وصف , به نظر می رسد که (نظریه تضاد) هرینگ فیزیولوژیست کاملا با آنچه به راستی در استفاده از آزمایش رنگ مشاهده می شود انطباق دارد.در شهر تهران به دلیل شلوغی بسیار زیاد، لزوم حفاظت از منازل و ساختمان ها و افزایش امنیت آن ها مساله ای بسیار مهم برای صاحبان آن ها به شمار می رود. درب های آکاردئونی برای حفاظ پنجره غرب تهران و درب ها گزینه بسیار مناسبی برای حفاظت از آن ها در شهر تهران است که به دلیل مقاومت بالا و ساختار آهنی مستحکم آن ها مورد استقبال و استفاده بسیاری از مالکان و صاحبان منازل و ساختمان ها شده است. درب آکاردئونی غرب تهران که در محدوده مناطق غربی تهران استفاده می شود انتخاب ایده آلی است که ساکنان این مناطق در شهر تهران بتوانند آسایش و آرامش خاطر را به هنگام نبودشان در منازل و محل کار داشته باشند. انجام بسیاری از کارهای جزئی و ریز جوشکاری مانند آهنگری در غرب تهران تنها در محل و با اعزام جوشکار سیار امکان پذیر است. این روش هم مقرون به صرفه تر است و هم این که خدمات جوشکاری با کیفیت مطلوبی انجام می شود. چنانچه ساکن محله های غرب تهران هستید و انواع خدمات جوشکاری سیار غرب تهران را نیاز دارید، بهترین روش تماس با جوشکار سیار غرب تهران و اعزام به محل است.

تئوری اکسپرسیون رنگ

مشاهده و فعل و انفعالات بصری , عکس العمل های مغناطیسی , شیمیایی را در چشم به وجود می آورد که همراه با آن ها جریاناتی در قلمرو روانی انسان به وقوع می پیوندد. چنین واکنش هایی که بعد از مشاهده رنگ اتفاق می افتد در قسمت درونی انسان و در روی مناطق روانی تاثیر می گذارد. بنابراین علت عمده تاثیرات عصبی و ذهنی "مشاهده " است.گوته در باب زیبایی شناسی و فعل و انفعالات رنگی , مطالبی گفته که تجزیه و تحلیل دقیق آن ها برای هنرمندان رنگ شناس بسیار با ارزش است. کیست که به اثر عمیق رنگ ها بر روی انسان تردید داشته باشد, خواه آگاهانه و خواه بی خبر

بدون شک رنگ ها اثرات عمیقی در روی سلسله اعصاب و حالات روانی دارد.رنگ آبی تیره دریاها و کوهستان هایی که در فاصله ای دور قرار دارند ما را فریفته خود می سازندو به وجد می آورند.ولی اگر با همان رنگ آبی اطاق را رنگ کنیم , مرموز , بی روح و هراس انگیز خواهد بود. انعکاس رنگ آبی بر روی  پوست , آن را رنگ پریده و همچون رنگ مرده در می آورد. در تاریکی شب رنگ نئون های آبی رنگ , بسیار جالب و فریبنده است.این فریبندگی به خاطر زمینه سیاه و تاریک است.و زمانی که با رنگ های قرمز و زرد دست به دست هم دهندروح و جلوه می یابند. رنگ آسمان آفتابی اثری فعال و جان بخشی دارد , در حالیکه رنگ آبی مهتابی با اثری آرام مقاومت را از بین می برد و دلتنگی و رکود را با حالتی آرام بر جای می گذارد , قرمزی چهره دلالت بر خشم , غضب و طغیان , هیجان و تب دارد. اگرچه رنگ های آبی , سبز و یا زرد به صورت خالص نشانی از بیماری ندارند اما همین رنگ ها در صورتیکه به صورت انسان بتابد به آن حالتی بیمارگونه می دهد.

قرمزی آسمان علامت طغیان و هجوم هوای متلاطم و آسمان آبی , سبز و زرد روشن , نوید آرامش و هوای باز را می دهد . روی همین پایه و اساس و تجربیات حاصل از طبیعت , ارائه فرمول های ساده در مورد معانی و محتوی رنگ ها غیر ممکن است.سایه های زرد رنگ , نورهای بنفش , آتشی به رنگ سبز-آبی یخ قرمز –نارنجی , کسپرسیونی از رنگ ها برای ما ایجاد می کند که با تجربیات ما وفق نمی دهد و عالمی دیگر دارد. کسانی که نسبت به رنگ ها حساس ترند و نکته بین هستند قادرند هریک از درجات رنگ مایه ها را به تنهایی و به دقت ببینند و رنگ های هم پایه را در تصویری رنگارنگ بشناسند.بدون آنکه به شی توجه کنند(هم چنانکه درک موسیقی برای کسی که شم موسیقیایی ندارد چندان قابل فهم نیست) پس هر فردی از نظرگاه خود رنگ را می بیند و نسبت به میزان آشنایی و حساسیت خود آن ها ر اارزیابی می کند.به علاوه این صحیح نیست که معیار سنجش و صحت و سقم رنگی را خوش آیند بودن و نا خوش آیندی آن قرار دهیم و آن را معیار معتبر و نافذی بدانیم.اگر پایه و اساس قضاوت را روی تناسب و روابط نسبت های رنگی بگذاریم و مقامت هر رنگ را با در نظر گرفتن رنگ مجاور و با مجموعه رنگ ها قرار دهیم , راه سودمندی در پیش گرفته ایم.

رنگ آبی

آبی رنگ غالب است و در انتهای سرد طیف جای دارد.رنگ آبی سمبل الهام , ایثار , صلح و آرامش است.رنگ آبی بسیار مطلوب برای تعمق , مراقبه و مکان های شفاست.رنگ آبی خالص پر رنگ نشانه اعتقادات ناب مذهبی , آبی رنگ پریده اثیری نشانه ایثار نسبت به آرمانی اصیل و آبی روشن نشانه وفاداری و صداقت می باشد.

زیادی پرتو آبی دلالت بر وجود طبیعتی هنرمندانه و موزون و ادراکات روحی دارد.این رنگ را می توان به عنوان یک حفاظ به کار برد . برای این منظور مجسم کنید که شنل آبی بلندی را که تا پاهایتان را می پوشاند به تن کرده اید و کلاه آن را به سر نهاده و زیپش را سرتاسر کشیده اید.با پوشیدن این شنل خود را در برابر هر نوع اثرات خارجی و انرژی های منفی حفاظت کرده و فقط به آن دسته از انرژی ها اجازه ورود می دهید که خود انتخاب کرده اید.

رنگ آبی خالص , رنگی است که نه نشانی از زرد دارد و نه اثری از رنگ قرمز ,آبی در مقابل قرمز همواره بی تحرک و همواره رنگی است نا شکیبا. از نقطه نظر معنویت , آبی فعال به نظر میآید و قرمز از همان نظر بردبار و بی اراده است. آبی همیشه رو به سردی و قرمز رو به گرمی دارد. آبی همواره متوجه درون است و بههمان اندازه رنگ قرمز با خون الفت دارد.

رنگ آبی با اصاب پیوسته است, اشخاصی که رنگ آبی را ترجیح می دهند, اغلب دارای پوستی رنگ باخته و گردش خون آن ها ضعیف استو دارای اعصابی قوی و محکم هستند.آبی رنگی است پرقدرت در طبیعت و دوران خودنمایی آن فصل زمستان است.زمانی که رشد و نمو طبیعت خاموش و تمام جوانه ها در ظلمت خوابیده اند , رنگ آبی زندگی خود را آغاز می کند و جلوه و شکوه می یابد. رنگ آبی همیشه سایه دار و همواره میل دارد در تاریکی خود نمایی کند.همیشه نامحسوس است و در عین حال اتمسفر شفافی را می نمایاند.

رنگ قرمز:

قرمز رنگی است با کوتاه ترین طول موج که با داشتن حرارت انتهای طیف نماینده آتش می باشد.رنگ قرمز سمبل زندگی , قدرت و نشاط است.وجود رنگ قرمز روشن نشانه سخاوت , بلندپروازی , عاطفه و دلبستگی است.زیادی رنگ قرمز به معنی گرایشات مادی قوی است.قرمز تیره نشان دهنده هیجانات قوی , عشق , پشتکار , نفرت , خشم و غیره است.سایه های ابری تیره از یک رنگ همواره منفی هستند.قهوه ای متمایل به قرمز وجود شهوت و هوسرانی و قرمز کدر وجود حرص , ولع و قساوت را در فرد نشان می دهد.ارغوانی نشانه امیال و دلبستگی های پست و سرخ نماینده لذت جنسی است.

قرمز یکی از دوازده رنگ دایره رنگی است که نه به آبی متمایل است و نه از زردی نشانی دارد. به شدت می درخشد و به آسانی تاریک و خاموش نمی گردد.

قرمز رنگی است بسیار انعطاف پذیر و به حالات مختلفی در می آید.به راحتی می توان آن را با آبی یا زرد ترکیب نمود و استعداد فراوانی برای تغییر مایه های رنگی دارد.قرمز نارنجی رنگ تاریک و متراکم است و حرارت و تابندگی آن , حرارتی درونی و باطنی است. وقتی رنگ قرمز به قرمز نارنجی مبدل می شود, نیرویی آتشین و ملتهب پیدا می کند.رنگ قرمز سمبل حیات و زندگی است.و عامل موثری در سازندگی و تشدید رویش گیاهان بوده و بیان کننده هیجان و شورش است. رنگ قرمز را هم رنگ ستاره مریخ می دانند و علامت جهان متلاطم , جنگ و شیاطین بوده و نشانی تثبیت شده از مبارزه انقلاب و شورش است.قرمز نارنجی , تابشی پر شور از عشق , و قرمز ارغوانی بر عشق روحانی دلالت می کند.در رنگ ارغوانی قدرت روحانی و غیر روحانی (دنیوی ) با هم متحدند . اگر رنگ نارنجی تیره گردد , قرمز را به حالتی ملتهب و آتشین در می آورد و دارای اثر گرما و حرارتی خشک می شود.قرمز در روی سیاه , تضاد ایجاد می کند و به طرف قرمز نارنجی متمایل می شود و حالت شرور و فاتح به خود می گیرد.قرمز نارنجی و قرمز ارغوانی , دو نقطه متقابل به هم بوده , اولی شرور و شیطانی است, دومی پاک و آسمانی است.

رنگ زرد:

زرد سمبل عقل و خرد و رنگ غالب شبکه خورشیدی است.این مرکز انرژی سیستم گوارش را کنترل کرده و از طریق فعالیت زدایشی خود بر کبد و روده ها به تصفیه بدن کمک می کند. زرد , روشن ترین رنگ بین کلیه ته رنگ هاست و زمانی که با رنگ های خاکستری , سیاه , بنفش , مخلوط شود, تمام خصوصیاتش را از دست می دهد . زرد تراکمی است از سفیدی .

به طور کلی رنگ زرد , نشان روشنی و نور است.از نظر مردم عادی "دیدن نور"تحقق واقعیتی است که قبلا پنهان بوده است. وقتی گفته می شود که فلانی (روشن ) است این نشان هوش و آگاهی او است.بنابراین رنگ زرد, روشن ترین رنگ هاست . از لحاظ سمبلیک با فهم و دانایی ارتباط دارد و نشان دانش و معرفت است.

رنگ سبز:

رنگ سبز در میانه طیف و به دور از انتهای گرم و سرد آن قرار دارد.سبز رنگ تعادل , توازن و همدلی است.و رنگ غالب چاکرای قلب می باشد.وجود رنگ های سبز روشن درخشان سمبل صففات نیکو , رنگ سبز کم رنگ نشانه سعادت و موفقیت , سبز معتدل نماینده تطابق و انعطاف پذیری , سبز روشن نشانگر همدلی , سبز تیره نشان دهنده حقه بازی و سبز زیتونی بیانگر خیانت و دورویی است.

زیادی پرتو سبز فردگرایی و استقلال فرد را می رساند. رنگ سبز با دارا بودن خواص ضدعفونی در درمان عفونت ها به کار می رود.رنگ سبز بدن را از سموم پاک کرده , انرژی های مثبت و منفی آن را متعادل می سازد.از طرفی باعث هماهنگی جسم , روح و ذهن می گردد. هنگامیکه این سه بعد از بدن انسان در تعادل و هماهنگی با یکدیگر قرار گیرندکلیت فرد به وقوع می پیوندد. رنگ سبز رنگ دنیای سبزیجات استکه معلول عمل فتوسنتز گیاهان است. وقتی زمین را روشنی فرامیگیرد و ذرات آب و هوا در فضا رها می شوند رنگ سبز به وجود می آید. رنگ سبز نشان دهنده ارضا آرامش و امیدواری است.رنگ سبز آمیزشی است از دانش و ایمان.

وقتی رنگ سبز متمایل به زرد می شود احساس جوانی و نیروی بهاری را بوجود می آورد.در بهار و تابستان که رنگ سبز فراوان است . خوشحالی و لذت بردن از این ایام غیر قابل تصور است. وقتی که رنگ سبز خالص با خاکستری تیره گردد رو به زوال می رود.رنگ سبز زرد در کنار رنگ نارنجی شدیدترین اثر خود را دارد و رنگی فعال می شود.سپس به حالتی معمولی و لطیف مبدل می گردد. تغییر مایههای سبز بسیار فراوان است و هرکدام جلوه و بیانی خاص دارد و می تواند با درجات مختلف خود , تضادهای زیادی به وجود آورد.

رنگ نارنجی:

نارنجی سمبل انرژی است. وجود نارنجی روشن نشانه سلامت و سرزندگی , نارنجی پر رنگ نشانه غرور و نارنجی مات و تیره نشانه کم هوشی است.زیادی رنگ نارنجی , نمایانگر فراوانی نیروی پویایی حیات می باشد.نارنجی مرکب از زرد و قرمز است و در حد وسط این دو رنگ , رنگ نارنجی درخشش و تابندگی فوق العاده ای دارد. از بین رنگ های موجود , رنگ نارنجی دارای درخخش خورشید است . دارای حد اعلای گرما است و زمانی که متمایل به قرمز گردد انرژی فعالی در خود حفظ کرده است.در صورتی که رنگ نارنجی را با سیاه ترکیب کنید ماهیت خود را از دست می دهد و رو به زوال می رود و به صورت قهوه ای خاموش و بی اثر در می آید.ترکیب آن با رنگ سفید نیز باعث تنزل جلوه آن می شود.در صورتی که رنگ قهوه ای به دست آمده از ترکیب رنگ نارنجی و سیاه را با سفید روشن تر می کنیم. رنگ بژ , گرمی به وجود می آید که معمولا در رنگ آمیزی فضاهای داخلی استفاده می شود و رنگی گرم و تابان است.

رنگ بنفش :

بنفش رنگ روحانیت , عزت نفس و وقار است. رنگی مفید برای غالب افرادی که برای افکار , احساسات یا جسم خود ارزش قائل نیستند. این افراد اگر چه می توانند به دیگران عشق بورزند , اما قادر به دوست داشتن خود نیستند . هرگاه چنین حالتی را در بیمار احساس گردد.به او توصیه می شود که به عنوان نخستین کار در صبحگاه و آخرین کار در شب در آیینه نگاه کنند و به تصویر خود بگویید که چقدر دوستش دارید.بیماران غالبا به این توصیه می خندند و در شروع این تمرین , احساس کم رویی می کنند , اما بعدها از موثر بودن آن در شگفت می مانند. بنفش رنگی همبسته با بصیرت و خود برتر است . رنگی الهام بخش که بسیاری از موسیقی دانان , شعرا و نقاشان در این باره اذعان داشته اند که بزرگترین لحظات الهام بخش آنان زمانی به سراغشان آمده که در محاوره پرتو بنفش بوده اند.

بنفش آبی سمبل هرج و مرج , مرگ , ستایش و عظمت است و بنفش آبی رنگ القا کننده تنهایی است.بنفش قرمز سمبل عشقی یزدانی و سلطه روحانی است.و در طبیعت بسیاری گل های بنفش رنگ هستند که در وسط آن ها جوانه ها یا پرچم های زرد رنگی قرار گرفته است و جلوه خاصی دارند. به طور کلی تمام رنگ های روشن , جنبه های مثبت زندگی را نشان می دهند.و نشانه زندگی هستند در حالی که رنگ های تیره و تاریک سمبل های منفی و گرفته اند.

رنگ سیاه :

هر جا که نور و روشنایی نباشد ظلمت و تاریکی است.رنگ سیاه تیره ترین رنگ است و در واقع خود را نفی می کند.نمایشگر ظلم , ماتم , تاریکی , مرگ و انتها است.نمایانگر مرز مطلقی است که در فراسوی آن زندگی متوقف می گردد و لذا بیانگر فکر پوچی و نابودی است . سیاه به معنی نه بوده و نقطه مقابل بله سفید است.سفید به صفحه خالی می ماند که داستان را باید روی آن نوشت ولی سیاه نقطه پایانی است که در فراسوی آن هیچ چیز وجود ندارد. نشانگر ترک علاقه , تسلیم یا انصراف نهایی بوده و از تاثیر قوی بر هر رنگ که در همان گروه قرار گرفته باشد برخوردار است.و خصلت آن رنگ را مورد تاکید و اهمیت قرار می دهد.

رنگ سفید:

جالب است بدانیم که بسیاری از نقاشان سفید و سیاه را رنگ نمی دانند . آنها معتقدند که نور و سیاهی است که این دو را می سازد.و در بسیاری از مکاتب نقاشی این دو در تابلوها در حال جنگ هستند و باید میزان و جای هرکدام در صفحه از قبل معلوم و مشخص گردد. سفیدی و بی آلایشی نشانه پاکی و بی رنگی است. نشانگر معصومیت و صداقت است. رنگی سرد و نشانه برف و یخ است که در انسان احساس دوری , عمق , بعد مسافت , مرگ , بی روحی , پرواز , مرده  و روح می کند.رنگی است که با تمام رنگ ها ترکیب می شود و آن ها را ضعیف می کند.در اسلام توصیه های زیادی به پوشیدن لباس سفید و پاکی آن شده است به طوری که رنگ لباس احرام نیز سفید انتخاب شده است تا به هیچ رنگی آلوده نباشد.

روانشناسی رنگ ها:

روانشناسی رنگ مبحث بسیار مهمی است که به وسیله آن می توان به هویت فرد , جامعه و شهر رسید که با فرآیندهایی همچون انتخاب رنگ ها , تفسیر , تحلیل , تاثیرات روانی رنگ ها همراه است.

روانشناسی رنگ سیاه:

سیاه تمام نورها در طیف رنگ را جذب می کند. معمولا به عنوان نماد ترس یا شیطان مورد استفاده قرار می گیرداما به عنوان نشانگر قدرت نیز شناخته می شود.از رنگ سیاه برای نشان دادن شخصیت های خطرناک مثل دراکولا و یا جادوگران استفاده می شود.رنگ سیاه در بسیاری از فرهنگ ها برای مراسم سوگواری مورد استفاده قرار می گیرد.این رنگ همچنین نشانگر غمگینی , جذابیت جنسی و رسمی بودن است.رنگ سیاه معمولا به دلیل لاغر نشان دادن در نمایش های مد مورد استفاده قرار می گیرد.

روانشناسی رنگ سفید:

رنگ سفید می تواند در انسان احساس فضای بیشتر به وجود آورد. معمولا نشانگر سرما, پاکیزگی و آرامش است. اتاقی که کاملا به رنگ سفید نقاشی شده باشد ممکن است جادار و بزرگ تر به نظر آید اما خالی و سرد است.بیمارستان ها و کادر پزشکی از رنگ سفید برای ایجاد حس پاکیزگی استفاده می کنند.

روانشناسی رنگ قرمز:

رنگ قرمز , رنگ گرمی است که برانگیزاننده هیجانات قوی است.نشانگر عشق , حرارت و صمیمیت است.رنگ قرمز به وجود آورنده احساس شور و هیجان و تحریک کننده احساس خشم و عصبانیت است.

روانشناسی رنگ آبی:

آبی رنگ مورد علاقه بسیاری از مردم و محبوب ترین رنگ در بین مردان است.آبی می تواند احساس غم , درون گرایی یا گوشه گیری را در بعضی از افراد به وجود آورد.معمولا برای دکور دفاتر مورد استفاده قرار میگیرد زیرا افراد در اتاق های آبی کارایی بیشتری دارند.رنگ آبی با وجودی که از محبوب ترین رنگ هاست اما یکی از رنگ هایی است که کمترین اشتها را بر می انگیزد. در برخی از برنامه های کاهش وزن توصیه می شودکه غذاهای خود را در بشقاب آبی بکشید. رنگ آبی به ندرت به صورت طبیعی در خوراکی ها وجود دارد. همچنین رنگ آبی غذا معمولا به عنوان نشانه فاسد بودن یا سمی بودن آن در نظر گرفته می شود.رنگ آبی می تواند باعث کاهش ضربان قلب و حرارت بدن گردد.

روانشناسی رنگ سبز:

رنگ سبز رنگ سردی است که نماد طبیعت است.پژوهشگران دریافتند که رنگ سبز می تواند باعث افزایش قابلیت خواندن گردد.برخی از دانش آموزان یا دانشجویان با قرار دادن یک برگه سبز شفاف بر روی صفحه کتاب , مطالب را با سرعت بیشتری از حد معمول بخوانند و درک کنند.

این رنگ از دیرباز نماد باروری بوده و در قرن پانزدهم برای لباس عروسی به کار می رفته است.از رنگ سبز در دکوراسیون به دلیل اثر آرام بخشی آن استفاده می شود و باعث کاهش استرس می گردد.کسانی که در فضای کاری سبز رنگ کار می کنند کمتر دچار دردهای دستگاه گوارش می شوند.

روانشناسی رنگ زرد:

رنگ زرد رنگ گرم و شاد است. رنگ زرد به دلیل مقدار زیاد نوری که منعکس می کند بیشتر از بقیه رنگ ها چشم را خسته می کند.استفاده از رنگ زرد برای پس زمینه کاغذ یا صفحه  کامپیوتر می تواند باعث چشم درد یا در حالت خاص باعث از بین رفتن بینایی گردد.این رنگ می تواند احساس رنجیدگی و خشم را بوجود آورد.با وجودی که رنگ زرد به عنوان یک رنگ شاد به حساب می آید اما بیشتر افراد در اتاق های زرد رنگ هیجاناتشان را از دست می دهند و بچه ها در اتاق های زرد رنگ بیشتر گریه می کنند.

رنگ زرد باعث افزایش سوخت و ساز بدن می شود. چون رنگ زرد زودتر از بقیه رنگ ها دیده می شود بیشتر از بقیه برای جلب توجه مورد استفاده قرار میگیرد.

روانشناسی رنگ ارغوانی:

رنگ ارغوانی نشان دهنده وفاداری , ثروت عقل و معنویت است.رنگ ارغوانی در طبیعت کم است و به همسن دلیل ممکن است به عنوان نشانه مصنوعی در نظر گرفته شود.

روانشناسی رنگ قهوه ای:

رنگ قهوه ای , رنگی طبیعی است که برانگیزاننده حس قدرت و اطمینان پذیری می باشد. همچنین می تواند حس غم و انزوا را به وجود آورد.رنگ قهوه ای حس گرما , محبت ,آسایش و امنیت را به ذهن می آورد.معمولا بیانگر طبیعی بودن , زمینی بودن و متفاوت بودن است اما گاهی می تواند نشانگر پیچیدگی نیز باشد.

روانشناسی رنگ نارنجی:

رنگ نارنجی ترکیب رنگ قرمز و زرد است و به عنوان یک رنگ انرژی زا در نظر گرفته می شود.احساس هیجان , گرما و شور و شوق را به ذهن می آورد و معمولا برای جلب توجه مورد استفاده قرار میگیرد.

روانشناسی رنگ صورت:

رنگ صورتی درواقع همان رنگ قرمز کم رنگ است.و معملا نشانگر عشق است.رنگ صورتی اثر آرام بخشی دارد و معمولا در ورزشگاه ها رختکن تیم حریف  را به رنگ صورتی نقاشی می کنند تا بازیکنان آن ها کم انرژی و منفعل گردند.با وجودی که اثر آرامبخشی رنگ صورتی مشخص است ولی پژوهشگران دریافتند که این اثر تنها در خلال مواجه اولیه به وجود می آید. مثلا هنگامیکه از این رنگ در زندان ها استفاده شد. زندانیان پس از عادت کردن به آن حتی نا آرام تر از قبل شدند.

با توجه به اینکه صنعت ساخت و ساز برحسب ماهیت، متکی بر نیروی انسانی بوده و انسان سالم رکن اساسی توسعه پایدار به شمار می آید، بنابراین توجه به ایمنی و سلامت افرادی که در فرآیند اجرا مشارکت داشته یا آنانی که ممکن است درحیطه اثر عملیات اجرایی از آن آسیب ببینند، امری ضروری است و بدون توجه به نیروی انسانی هیچ فرآیندی به سمت نتیجه مطلوب حرکت نخواهد کرد و نتیجه عدم توجه به این مهم اضمحلال و از هم پاشیدگی سیستم خواهد بود.

طبق تعریف مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان، ایمنی عبارت است از:

الف) مصون و حفظ بودن، سلامت و بهداشت کلیه کارگران وافرادی که به نحوی در محیط کارگاه با عملیات ساختمانی ارتباط دارند.

 ب)مصون و محفوظبودن، سلامت و بهداشت کلیه افرادی که در مجاورت یا نزدیکی (تا شعاع موثر) کارگاه ساختمانی، عبور و مرور، فعالیت یا زندگی می کنند.

ج)حفاظت و مراقبت از ابنیه، خودروها ، تاسیسات، تجهیزات و نظایر آن در داخل یا مجاورت کارگاه ساختمانی

 د (حفاظت از محیطزیست در داخل و مجاور کارگاه ساختمانی. مدیریت ایمنی در صنعت ساخت یکی از چالش بر انگیزترین مسئولیت ها در بیشتر کشورها محسوب می شود. برخی از ویژگی های منحصر به فرد و ذاتی این صنعت مانند: وجود ماشین آلات سنگین، محیط های کاری مختلف و گسترده باعث افزایش نرخ  حوادث در این صنعت شده است. نواقص موجود در زمینه ایمنی پروژه های صنعت ساخت به همراه آسیب های جانی و مالی ناشی از وقوع حوادث در این نوع پروژه ها در تحقیقات متعددی مورد بررسی قرار گرفته است. در این میان پروژه های ساختمانی بیشترین آمار حوادث ناشی از کار را به خود اختصاص داده است

آمارها نشان میدهد هزینه متوسطی که جوامع انسانی به طور مستقیم یا غیرمستقیم در قبال حوادث میپردازند در حدود 3-2 درصد از متوسط تولید ناخالص ملی کشورهای جهان است. این نرخ چیزی

در حدود رشد اقتصادی یکساله برخی کشورها است

هزینه هر روز غیبت از کار نیز به اندازه 2-3 روز کاری فرد است. همچنین مطالعات نشان میدهد هزینه های ناشی از حوادث و بیماری های ناشی از کار در برخی کشورهای در حال توسعه در حدود 5-10درصد  از کل سود کارخانه است. بررسی  سیمای حوادث صنعتی در دنیا نشان میدهد در هر دقیقه 2 مرگ ناشی از حوادث محیط کار در دنیا رخ میدهد. این آمار به طور اختصاصی در کشورهای در حال توسعه حداقل 4 برابر بیشتر از نرخ متوسط جهانی آن است. با توجه به رشد روزافزون صنعتی شدن دنیا مع الاسف پیش بینی میشود تا سال2020 آمار مرگهای ناشی از بیماریهای شغلی 2 برابر خواهد شد. در همین حال سالیانه 250 میلیون حادثه شغلی توام با غیبت از کار رخ می دهد  . بر

اساس برآورد سازمان بهداشت جهانی (WHO ) و (ILO:International Labour Organization)

هر ساله بیش از 1.2 میلیون نفر در اثر حوادث ناشی  از کار و بیماری های مربوط به آن جان خود را از دست می دهند و بیش از 160 میلیون کارگر دچار حوادث شغلی می شوند . بر اساس یک برآورد در کشور ما به طور متوسط در هر ساعت دست کم 3 نفر به علت حوادث گوناگون جان می سپارند و هزینه عدم رعایت مقررات واصول ایمنی معادل درآمد صادرات نفت است  بنابر گزارش سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران،هر دو روز یک حادثه ساختمانی در تهران شکل میگیرد.

در ایران کار ساختمانی با  30 درصد مرگ و میر بیشترین میزان حوادث ناشی از کار را به خود اختصاص میدهد

در سالهای اخیر مقالات متعددی به بررسی دلایل ایجاد حوادث در پروژه های ساخت و ساز و لزوم ایمنی در آنها پرداخته اند . استنتون و ویلنبراک در سال 1990 یک سیستم اطلاعاتی ایمنی را بر پایه چارچوبی برای کنترل مدیریت ایمنی ارائه کردند. در این سیستم افرادی که مشغول به کار هستند را با استفاده از پیغامهایی از وجود خطرات بالقوه با خبر میکردند . چی و هو در سال 1997 پنج مدل را پیشنهاد دادند که در آنها ارتباط بین سن و نرخ حوادث را بررسی کردند و بیشترین گروه ریسک که سبب آسیب می شدند، بر اساس تاثیر متقابل سن و شغل و بر اساس مهمترین و بیشترین حوادث شغلی روی داده، رایافتند. جنادی و آسف در سال 1998 یک چک لیست بازرسی ایمنی برای ارزیابی شرایط ناایمن در پروژه های کوچک و پروژه های با مقیاس بزرگ ارائه کردند تا اختلاف بین امتیاز هر مورد بازرسی ایمنی و امتیاز کل را با هم مقایسه کنند

سواشا و همکارانش در سال 1999 عوامل موثر در ایمنی کارگاه های ساختمانی را مورد بحث قرار دادند. اثرات تاریخچه، اقتصادی، روانی، فنی، روش، سازمانی و بحث های زیست محیطی برحسب

چگونگی ارتباط این عوامل با سطح ایمنی کارگاه در نظر گرفته شدند. اطلاعات مربوط به این عوامل با حوادث ثبت شده در یک نمونه حاصل از 120 کارگر ارتباط داده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که متغیرهای مربوط به سیاست سازمان عمده ترین گروه عوامل موثر بر عملکرد ایمنی در صنعت ساخت و ساز انگلیس هستند. پنج یافته مهم مرتبط با ایمنی کارگاه عبارتند از :

1) بحث مدیریتی در ایمنی

2) ارائه جزوات ایمنی

3)ارائه تجهیزات ایمنی

4)فراهم کردن محیطزیست ایمن

5)انتصاب مسئول ایمنی تعلیم دیده در کارگاه

15 سال تجربه فروش آهن به قیمت کارخانه در اصفهان، فروش انواع قوطی و پروفیل ، نبشی و ناودانی ، انواع لوله ، سپری ، تسمه ، آهن فروشی فریدونی ورق های روغنی سیاه ، رنگی و گالوانیزه ، میلگرد ، تیرآهن ، کلیه مستقلات سوله و سایر محصولات وارداتی موجود در بازار

سوراجی و همکارانش در سال 2001 حوادث 500 پروژه ساخت مهندسی رادر انگلیس با استفاده از احتمالات مورد ارزیابی قرار دادند و نشان دادند که حوادث در پروژه های ساخت شامل برنامه ریزی ساخت و ساز نامناسب  (28.8 درصد) , کنترل ساخت و ساز نامناسب (16.6 درصد)  عملکرد ساخت و سازی نامناسب ( 88 درد)، شرایط نامناسب سایت )  6 درصد)، نامناسب بودن عملکرد اپراتور  (29.9 درصد)، میباشد . تام و همکارانش در سال  2004 وضعیت مدیریت ایمنی در صنعت ساخت و ساز چین، کشف فعالیتهای مستعد خطر در کارگاههای ساختمانی و شناسایی عوامل موثر در ایمنی کارگاههای ساختمانی را مورد بررسی قرار دادند. آنها نشان دادند که رفتار پیمانکاران در مدیریت ایمنی از جمله عدم تهیه تجهیزات حفاظت فردی، جلسات ایمنی به طور منظم و آموزش ایمنی موجب نگرانی شدید میشوند. در سال 2011 آنزریس و همکارانش ریسکهای حوادث شغلی در هلند را ارزیابی کردند. مدل آنها ریسکهایی را که کارگران با فعالیتهای گوناگون و خطرات مختلف، با آن

سروکار دارند را مورد بررسی قرار داد. ریسکها برای سه نوع از عواقب ارزیابی شدند: صدمات قابل بازگشت، صدمات ماندگار و فوت

. در این تحقیق آن ها 63 ریسک با خطرات گوناگون را شناسایی و ارزیابی و رتبه بندی کردند  علل بررسی شده توسط محققان مختلف را می توان در سه گروه اصلی تقسیم بندی کرد:

1)مشکلات سازمانی، مانند ضعف در مدیریت ایمنی پروژه،

2)مشکلات تجهیزاتی، شامل عدم استفاده یا استفاده نادرست از تجهیزات ایمنی و یا عدم شرایط و محیط ایمن در پروژه

3) خطاهای انسانی، مانند کمبود در آموزش ایمنی

اعداد فازی: تئوری مجموعه های فازی که برای اولین بار در سال 1968 توسط لطفعلی عسگر زاده بیان شد، برای داده ها یی که دارای ابهام و عدم قطعیت در ارزیابی ریسک هستند بسیار مناسب است.

در مجموعه مرجع X , یک زیر مجموعه فازی A از  X ، بوسیله تابع عضویت yA (x )بیان می شود.که هر جز x در X در بازه 0 و 1 می باشد.مقدار تابع yA (x ) درجه ای از عضویت x در A است. هرچه قدر yA (x ) بزرگتر باشد درجه عضویت x در A قوی تر است.

انواع بسیار متنوعی از اعداد فازی با نام ها و مشخصه های متفاوت تعریف شده و در تحقیقات به کارگرفته شده اند. اما دو نوع از این اعداد کاربرد گسترده تری به ویژه در مدیریت و ارزیابی ریسک

دارند. این دو نوع، اعداد مثلثی فازی و اعداد ذوزنقه- ای فازی نام دارند که اعداد مثلثی فازی نوع خاصی از اعداد ذوزنقه ای فازی می باشند. بنابرا ین در این تحقیق از اعداد فازی ذوزنقه ای استفاده شده است.

خدمات نما بدون داربست

مدل ارزیابی ریسک

تشکیل تیم پروژه: برای بررسی ریسکها ابتدا یک گروه برای ارزیابی ریسک ها تشکیل می دهیم. افراد عضو این گروه متخصصین با رویکردها، تخصصها و سوابق مختلف می باشند، بطور مثال مدیر پروژه، رییس کارگاه، مد یر.(Safety and Environment Health,) HSE

پرسشنامه ها با استفاده از قضاوت این افراد تکمیل میشوند و به هر  متخصص با در نظر گرفتن سلیقه و سابقه ای که در زمینه کاری خود دارد، یک ضریب به نام ضریب مشارکت میدهیم که این ضریب با تغییر شرایط پروژه و افراد تغییر می کند.

شناسایی ریسک ها : هدف از این مرحله شناسایی بیشتر ریسک ها می باشد زیرا تا ریسکی شناخته نشود سایر مراحل مدیریت ریسک بر روی آن صورت نمی گیرد. روشهای مختلفی برای شناسایی ریسکها وجود دارد. در این مقاله ریسکها از طریق مصاحبه و هم فکری با ا فراد متخصص در زمینه بلندمرتبه سازی و HSE وهمچنین چک لیستهای مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان، شناسایی و سپس دسته بندی شدند و این مرحله بسیار مهم است زیرا فرایند  تحلیل و ارزیابی ریسک و پاسخ به ریسک در مورد ریسک های شناسایی شده انجام می شود. شناسا یی ریسک ها یک فرایند تکرارپذیر است زیرا ماهیت ریسک ها در حال تغییر است و همچنین ریسک های جدید بوجود می آیند

تعریف توابع فاکتور ریسک: فاکتور ریسک (RF: Risk Factor) توسط دو پارامتر اندازه گیری  می شود. احتمال وقوع ریسک RP: Risk ) (Probability و شدت اثر ریسک RI: Risk) (Intensity

پارامتر شدت اثر ریسک شامل پتانسیل اثر هر عامل بر روی هدف پروژه از قبیل زمان، هزینه و کیفیت و سلامت افراد و محیطزیست می باشد.

تعریف پارامتر های زبانی: پارامترهای زبانی که برای ارزیابی پارامترهای ریسک RP ،RI ،استفاده می شوند، عبارتند از

• برای شدت اثر (RI) پنج واژه زبانی استفاد شده است
• خیلی کم : (VL:Very Low )
• کم : (L:Low)
• متوسط : (M:Medium)
• زیاد : (H:High)
• خیلی زیاد : (VH:Very High)

برای احتمال وقوع (RP)  پنج واژه زبانی استفاده شده است :

خیلی کم : (VL) , کم (L) , متوسط (M) , زیاد (H) و خیلی زیاد (VH)

اندازه گیری پارامترهای RI  و  RP :

RI و RP در ساختار شکست ریسک ها، در هر سطح،  بوسیله تمام افراد گروه ارزیابی ریسک، با استفاده از پارامترهای زبانی اندازه گیری می شود. پس از آن متغیرهای زبانی باید به اعداد فازی تبدیل شوند. یکی از مهمترین نکات کلیدی در مدلسازی فازی، تبدیل این متغیرهای زبانی به اعداد و توابع فازی است که بتوانند ابهام و عدم قطعیت را بیان کنند.

RI = RI Äc ÅRI Äc Å ÅRI Äc

RP = RP Äc ÅRP Äc Å ÅRP Äc

 RPi و RI به ترتیب متوسط اعداد فازی داده شده برای شدت اثر و احتمال وقوع ریسک  i ام می باشد

C  ضریب اشتراک هر متخصص و  m  تعداد  متخصصین در گروه ارزیابی ریسک میباشد.

استنتاج فازی: در این مرحله RP و RI بدست آمده از مراحل قبل را به عدد فازی که ریسک کلی پروژ (ORF:Overall Risk Factor) را بیان می کند، تبدیل می کنیم:

ORF i = RI i Å RP i - RI i ÄRP i

فازی زدایی: فازی زدایی از اعداد فازی یک فرایند بسیار مهم برای ارزیابی ریسک در محیط فازی می باشد. برای فازی زدایی چندین روش وجود دارد که در این مقاله از روش متوسط ماکزیمم ها

 (MOM:Middle of Maximum)استفاد میکنیم.

درجه بحرانی بودن ریسک: برای پاسخ به ریسک ها بهتر است درجه بحرانی بودن ریسک بدست آید که بتوان بر روی آنها بحث کرد.

ارزیابی ریسک های ایمنی در پروژه های بلند مرتبه سازی

تشکیل تیم پروژه: برای بررسی ریسکها ابتدا یک گروه برای ارزیابی ریسک ها تشکیل داده شد. رویکردها، تخصصها و سوابق مختلف در زمینه بلندمرتبه سازی میباشند. برای دادن ضریب به افراد

گروه ارزیابی ریسک سابقه کاری در زمینه بلندمرتبه سازی، میزان تحصیلات و رشته تحصیلی ملاک قرار داده شد.

شناسایی ریسک ها: در این پروژه ابتدا با استفاده از استاندارد مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان 10 گروه ریسک شناسایی و پرسشنامه اولیه تهیه شد. در پرسشنامه شماره 1 , 10گروه ریسک نوشته و بین 10 نفراز متخصصین در زمینه بلندمرتبه سازی توزیع شد و از آن ها خواسته شد که ریسک های موجود در هر گروه را با توجه به تجربه و اطلاعات پروژه های قبلی خود، بنویسند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها ریسکهای نوشته شده توسط متخصصین استخراج شد. در ابتدا متخصصین 87 ریسک را بیان کردند که برخی از آنها از درجه اهمیت کمتر برخوردار بودند و برخی دیگر در یک گروه قرار داشتند. بنابراین با توجه به نظر متخصصین تعدادی از ریسک های کم اهمیت تر حذف شدند و برای تکمیل آنها از چک لیست های استاندارد مربوط به ایمنی ساخت و ساز و تحقیقات قبلی انجام شده در این زمینه و همچنین آمار حوادث تامین اجتماعی استفاده شد و جمعاً 46 ریسک مهم در زمینه ایمنی شناسایی شدند. سپس ساختار شکست آنها رسم شد. پس از شناسایی نهایی ریسک ها، پرسشنامه دیگری طراحی و در آن به ازای هر ریسک، شدت اثر و احتمال وقوع آن از متخصص پرسیده و از متخصصین خواسته شد که به تمامی ریسکهای ایمنی پروژه پاسخ دهند و شدت اثر و احتمال وقوع هر ریسک را به صورت عبارات زبانی  بیان کنند.

تعریف پارامترهای زبانی: پس از جمع آوری پرسشنامه ها باید پاسخهای زبانی داده شده به احتمال وقوع و شدت اثر هر ریسک به اعداد فازی تبدیل

شوند. برای این به پاسخ های داده شده عدد فازی مربوطه را اختصاص میدهیم و در انتها میانگین تمام پاسخها را با توجه به ضریب مشارکت  بدست می آوریم.

ارزیابی ریسک: پس از شناسایی ریسک ها، فاکتور ریسک  بدست آمد و در نهایت ریسکها رتبه بندی شدند. برای محاسبات فازی مربوط به ضرب، از  α-cut استفاده شد.

در نهایت مقادیر فازی بدست آمده برای ریسک مصالح قابل اشتعال را فازی زدایی شد و مقدار کلی فاکتور ریسک برابر 0.6365 بدست آمد.

محاسبه درجه بحرانی بودن ریسک ها :

پس از محاسبه مقدار فاکتور ریسک، برای پاسخ به ریسک ها باید درجه بحرانی بودن ریسک به صورت دقیق محاسبه گردد. زیرا مقدار بعضی از ریسک ها می تواند در دو محدوده قرار گیرد.

بحث و نتیجه گیری

پس از ارزیابی ریسک های ایمنی در پروژه های بلندمرتبه سازی با استفاده از توزیع پرسشنامه و جمع آوری نظر 35 متخصص و در این زمینه و با استفاده از اعداد فازی ذوزنقه ای به این نتیجه رسیدیم که در پروژه های بلند مرتبه، ریسک های ایمنی بسیار بحرانی هستند و بسیاری از آنها روی سلامت افراد هم بصورت کوتاه مدت و هم دراز مدت اثرات جبران

ناپذیری میگذارند. همچنین این ریسک ها بصورت مستقیم و غیر مستقیم بر روی زمان، کیفیت و هزینه پروژه تأثیر میگذارند چرا که هزینهای که برای یک نیروی جدید باید پرداخته شود و زمانهای از دست رفته میتواند بسیار بحرانی و مهم باشد. در تحقیق انجام شده، ده گروه کلی ریسک شناسایی شد که با ارزیابی های انجام شده ریسک های کار در ارتفاع ریسک بحرانی بدست آمدند و باید برای کاهش یا حذف آن ها اقدامات کنترلی را انجام داد. از بین ریسک های زیر گروه های  اصلی، مطابق نتایج بدست   آمده سقوط افراد و اشیا، ریسک گودبرداری و تخریب ریسک های بحرانی بدست آمدند که پاسخ به آنها ضروری میباشد و همچنین 13 ریسک، به عنوان ریسک های مهم با درجه ای بحرانی بدست آمدند  که پاسخ به این ریسک ها لازم می باشد. در واقع بحرانی ترین ریسک در بلندمرتبه سازی، کار در ارتفاع و سقوط افراد است که درجه بحرانی بودن یا بزرگی آن 96 % در ناحیه بحرانی و 4 % در ناحیه مهم است که این نشان دهنده درجه بالای اهمیت این ریسک است. نتایج بدست آمده با نتایج تحقیقات گذشته مانند لیو و تسای در سال2012، گورکانلی و مورگان در سال  2009 ,  آنزریس و همکارانش در سال 2011 , مارهاویلاس و همکارانش در سال 2011,  پرلامان و همکارانش در سال  2011دارد؛ بنابراین توصیه می شود برای کاهش اثرات منفی آن، از روشها و تجهیزاتی که خطر سقوط افراد در حین کار را از بین ببرد استفاده گردد. هرگز در ارتفاعات به تنهایی کار نشود. هنگام کار در ارتفاع از کمربندها و طناب های نجات مخصوص کار در ارتفاع مجهز به گیره ها و سایر وسایل نگهداری استفاده شود، از دیوارهای موقت ایمن (گارد ریل) در طبقات استفاده شود، در انجام کاره ایی که احتمال عبور، سقوط افراد و اشیاء وجود دارد و زمان انجام زیاد است، استفاده از شبکه های (توری) ایمنی ضروری است، هر کارگری که در طبقات کار میکند باید از خطر سقوط محافظت شود، بدین منظور مهیا کردن گاردریل ها)باند حفاظ( فنس ها، موانع، پوشش ها یا بندکشی مورد نیاز میباشد.

همچنین با بررسی های انجام شده در ریسکهای بحرانی هر گروه متوجه شدیم بسیاری از این ریسکها به دلیل فقر فرهنگ درست ایمنی و عدم استفاده یا استفاده نادرست از تجهیزات ایمنی و یا عدم شرایط به وجود می آیند. چرا که ریسک های بحرانی موجود در هر گروه، ریسک هایی هستند که هر فرد می تواند با بالابردن فرهنگ کاری خود، در کاهش آنها بسیار مؤثر باشد. مثلا در یک کارگاه مشاهده شد که کارگر به دلیل اینکه مورد تمسخر دیگران واقع نشود از وسایل حفاظت فردی استفاده نمی کردند. این مصداق کامل ضعف فرهنگ ایمنی می باشد. علاوه بر فرهنگ ایمنی، عدم آگاهی مسئولین ایمنی کارگاه ها از خطرات شغلی و عوامل  زیان آور محیطی باعث بسیاری از حوادث جبران ناپذیر

میشود. بنابراین برای کاهش بسیاری از این ریسک ها باید فرهنگ ایمنی در کارگاهها و شرکت های مربوطه و همچنین در بین تمامی افراد درگیر در پروژه افزایش یابد که این موضوع با تحقیقات حنیفی

، تام و  یزدی و همکارانش در سال 2012 و تام و همکارانش در سال 2004همخوانی دارد.

محاسبه درجه بحرانی بودن برای ریسک مصالح قابل اشتعال بستگی کامل به ماهیت ریسک ها و اهمیت پروژه دارد و مدیر HSE یا مدیر پروژه میتواند با توجه به اهمیت پروژه به ریسک های آن پاسخ دهد. مثلاً ممکن است در یک پروژه، بر حسب ماهیت، ریسک های دارای درجه بحرانی  پاسخ داده شود یا در پروژه دیگر ریسک های با درجه زیاد نیز مهم باشد که پاسخ داده شوند. محاسبه درجه بحرانی بودن برای ریسک همچنین میتواند در بهبود سلامت در پروژههای بلند مرتبه و ساخت و سازهای شهری، به مدیران پروژه بسیار کمک کند.

امروزه با توجه به رشد جمعیت و پیشرفت سنعت نیاز به ساخت و ساز در کشور ایران افزایش یافته است.این ساخت و ساز منجر به تخریب ساختمان ها و بناهای قدیمی و به وجود آمدن حجم عظیمی از زباله های ساختمانی شده است. از طرفی عوامل طبیعی همچون زلزله , سیل و .. حجم زیادی از زباله های ساختمانی را تولید می کند . این زباله های ساختمانی شامل , سنگ , شیشه , کاشی , سرامیک و فلزات و ... می شود.بسیاری از این مواد مدت خیلی طولانی در طبیعت می مانند و و با روند بسیار کندی بازیافت می شوند.و برخی از آن ها تجدید ناپذیرند و ممکن است صدها یا هزاران سال در طبیعت باقی بمانند. از این رو اتخاذ سیاست های زیست محیطی در جهت استفاده از این مواد در بتن های بازیافتی روز به روز در سراسر دنیا رو به افزایش است.هدف اصلی از ساخت این بتن ها , دفن برخی از زباله های ساختمانی به عنوان جایگزینی از مصالح سنگی و صرفه جویی در مصرف سنگ دانه های طبیعی است.بازیافت این زباله ها می تواند به حل مشکل دفن این زباله ها و صرفه جویی در مصرف مصالح سنگی کمک کند.در نتیجه محیط زیست از وجود این مصالح که عمدتا قابل بازیافت هم نیستند حفاظت می شود و هزینه های مربوط به دفن آن ها کاهش می یابد. از طرفی نیاز به تولید دانه های سنگی کاهش می یابد و در نتیجه منابع سنگی موجود در طبیعت کمتر استفاده می شود و هزینه های تولید مصالح سنگی نیز کاهش می یابد و نیز موجب کاهش مصرف انرژی می شود و هزینه های تولید مصالح سنگی نیز کاهش می یابد و نیز موجب کاهش مصرف انرژی می شود.

پژوهش های انجام شده بین سال های 2002 تا 2012 بر روی خواص مکانیکی بتن های بازیافتی منجر به نتایج قابل توجهی در این خصوص شده است.جذب آب بالا , چگالی کم , پوکی زیاد بتن های بازیافتی از جمله نتایج پژوهش های مذکور است.پژوهشگران رابطه مستقیمی بین افزایش تخلخل بتن با افزایش درصد جایگزینی سنگ دانه های حاصل از بتن تخریبی یافته اند.در سال 2007 نیز بررسی پارامترهای موثر در دوام بتن های ساخته شده با سنگ دانه های بازیافتی در مقابل سیکل های ذوب و انجماد صورت گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که بتن های ساخته شده با سنگ دانه های بازیافتی عملکرد خوبی در یخبندان به علت جذب بالا و تخلخل بتن ها نداشته اند.همچنین تاثیر بتن مادر تخریب شده در خواص بتن های تولید شده با سنگ دانه های بازیافتی از دیگر مواردی بود که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفت.نتایج حاکی از آن بود که نسبت مستقیم بین مقاومت بتن جدید با مقاومت بتن تخریب شده وجود دارد به طوری که با افزایش مقاومت بتن مادر , مقاومت بتن ساخته شده با سنگ دانه های حاصل از تخریب بتن مادر نیز افزایش می یابد.

این پژوهش در نظر دارد با نگاه زیست محیطی , پتانسیل استفاده از مواد زائد در بتن را مورد بررسی قرار دهد.لذا علاوه بر سنگ دانه های بازیافتی از بتن های تخریب شده , شیشه و پلاستیک زائد نیز به عنوان جایگزین درصدی از ماسه قرار میگیرند و مقاومت فشاری , کششی , خمشی , مقاومت الکتریکی , دینامیکی و ... مورد برری و اندازه گیری خواهدشد.

قالب وافل سقف

گرانول پلاستیک

سطل زباله صنعتی

پالت پلاستیکی در تهران

مصالح مورد استفاده

در این پژوهش از پرتلند نوع 1 منطبق با استاندارد ASTM C150  استفاده شده است.همچنین از ریزدانه های آهکی با مدول نرمی 2.46 و درشت دانه ی آهکی با بیشینه اندازه 19 میلی متر مورد استفاده قرار گرفته است.از بتن تخریبی به جای قسمتی از ریزدانه و درشت دانه ی بتن استفاده شده است تا بتوان مقایسه مناسبی بین آن ها انجام داد.

جهت بررسی خواص بتن های بازیافتی , از جایگزینی شیشه و پلاستیک زائد به جای قسمتی از ریزدانه های بتن استفاده است , زیرا طبق پژوهش های صورت گرفته استفاده از درشت دانه شیشه و پلاستیک باعث بروز ویژگی های نامطلوب در بتن می شود.

براساس پژوهش های پیشین جایگزینی شیشه در اندازه های درشت باعث انبساط های نامطلوب واکنش قلیلیی سیلیسی  (ASR)  در بتن می شود و تاثیر مخرب ASR در اندازههای ریزدانه شیشه به مقدار کمینه می رسد. به هر حال آزمایش های دراز مدت واکنش قلیایی – سیلیسی در هنگام استفاده از شیشه به عنوان جایگزین سنگ دانه توصیه می شود.

شیشه های استفاده شده در این تحقیق شیشه های شکسته ساختمان های تخریب شده و پلاستیک ها , بطری نوشابه و آب معدنی بودند که پس از که پس از مصرف به دور انداخته شدند.بیشینه اندازه ی شیشه و پلاستیک بازیافتی به ترتیب 4.75 و 6.35 میلی متر محدود شده است.

روش انجام پژوهش :

ساخت و قالب گیری نمونه ها و آماده سازی آن ها

از قالب های مکعبی به ابعاد 100*100*100 میلیمتر جهت ارزیابی مقاومت فشاری , مقاومت الکتریکی و جذب آب استفاده شده است. مقاومت کششی بتن ها به روش برزیلی و بر روی نمونه های استوانه ای به ابعاد 300*150 میلی متر صورت گرفته است و از نمونه های منشوری به ابعاد 400*100*80 میلیمتر جهت اندازه گیری بسامد طبیعی و مقاومت خمشی استفاده شده است.نمونه ها قبل از انجام آزمایش به مدت 28 روز در دمای 23 درجه سانتی گراد مطابق استاندارد ASTM C192  درون آب به صورت مستعرق نگهداری شدند.

طرح مخلوط و درصد های جایگزین

مجموعا 17 طرح مخلوط بتن تهیه شده است. طرح اول به عنوان طرح مرجع با کد Ref معرفی شده است و در 4 طرح بعدی , سنگ دانه ی درشت با بتن های تخریب شده به میزان 5,10,15و20 درصد جایگزین شده اند. به عنوان نمونه طرح RCA-C15  به مفهوم نمونه ی بتنی است که 15 درصد درشت دانه ی آن با سنگ دانه های حاصل از بازیافت بتن های تخریب شده جایگزین شده است.

میزان نسبت آب به سیمان در همه طرح ها ثابت و برابر 0.16در نظر گرفته شده است.هیچ نوع ماده ی افزودنی نیز در طرح های مخلوط استفاده نشده است.تا اقتصادی بودن طرح ها رعایت شده باشند.

اسلامپ بتن تازه

به منظور بررسی ویژگی های بتن تازه , میزان کارایی اندازه گیری و برای سنجش آن ها از آزمایش اسلامپ مطابق استاندارد ASTM C143  استفاده شده است.جایگزین کردن شیشه در طرح های مخلوط بتن هیچ گونه تاثیر منفی در میزان اسلامپ نداشته است.علت این امر را می توان به شکل و بافت دانه های  شیشه و نیز میزان جذب آب مربوط دانست.از سوی دیگر اسلامپ مخلوط های بتن حاوی پلاستیک متناسب با میزان جایگزینی به شدت کاهش یافته است.

در خصوص جایگزینی بتن های تخریب شده با ریزدانه یا درشت دانه در بتن شاهد کاهش اسلامپ هستیم و البته جایگزینی ریزدانه با بتن های تخریب شده در کاهش اسلامپ موثرتر عمل کرده است.دلیل این امر بالا بودن سطح ویژه ی ماسه در مقایسه با درشت دانه است. درمجموع می توان نتیجه گرفت که بتن های حاوی بتن تخریبی درشت دانه , بتن تخریبی ریزدانه و شیشه به عنوان بخشی از دانه های سنگی ,کارایی قابل قبولی در مقایسه با بتن های مرجع دارند.

مقاومت فشاری:

مقاومت نمونه ی تهیه شده با پلاستیک زائد , متناسب با میزان درصد جایگزینی کاهش یافته است.به طوریکه با جایگزینی بیش از 5 درصد مقاومت فشاری کاهش چشم گیری داشته و عملا از حالت سازه ای خارج شده است . از دلایل این کاهش مقاومت می توان به تاثیر منفی پلاستیک در همگنی بتن و عدم اتصال با سایر اجزا بتن اشاره کرد.دلیل بعدی , عدم توانایی در تراکم مناسب و در نتیجه تخلخل بیشتر بتن است . از سوی دیگر نتایج نشان داده شده در شکل حاکی از آن است که با جایگزینی سنگ دانه ی حاصل از بتن بازیافتی به عنوان بخشی از ریزدانه , مقاومت فشاری مخلوط های بتن نسبت به نمونه های مرجع افزایش یافته است.دلیل این امر را می توان ناشی از زبری ریزدانه های بازیافتی و افزایش حجم ملات در سطوح ریزدانه ها دانست. با جایگزینی بتن تخریب شده به عنوان بخشی از درشت دانه , شاهد کاهش ناچیزی در مقاومت فشاری هستیم.

مقاومت کششی و خمشی

مصالح زائد , اثر یکسان در مقاومت کششی و خمشی بتن بازیافتی داشته اند. پلاستیک بیشترین کاهش را در مقاومت خمشی و کششی دارد . این در حالی است که سایر مصالح , اثری شبیه به هم در رفتار خمشی و کششی بتن بازیافتی داشته اند.بتن ساخته شده با ریزدانه ی حاصل از بتن تخریبی کمترین کاهش را در مقاومت خمشی داشته است.علت این امر , وجود خمیر سیمان چسبیده به دانه های سنگی بازیافتی و در نتیجه مقاومت پیوستگی بیشتر است.کاهش در مقاومت کششی و خمشی برای بتن های حاوی درشت دانه ی بتن تخریبی در 20 درصد جایگزینی به ترتیب برابر 11 درصد و 19 درصد است. این مقادیر کاهش مقاومت برای بتن های بازیافتی حاوی ریزدانه ی بتن تخریبی به ترتیب 21 درصد و 19 درصد است.

در مجموع می توان گفت به جز پلاستیک سایر مصالح جایگزین , رفتار نسبتا مناسبی در خمش و کشش داشته اند و مقاومت بتن را به میزان کمتر از 20 درصد کاهش داده اند.این در حالی است که پلاستیک به جز در 5 درصد جایگزینی , کاهش قابل توجهی در مقاومت کششی و خمشی ایجاد کرده است.

وزن مخصوص بتن سخت شده

تاثیر شیشه و بتن های تخریبی جایگزین روی وزن مخصوص بتن سخت شده شبیه به هم بوده و کاهش کمی ( کمتر از 2 درصد در 20 درصد جایگزینی سنگ دانه ) در وزن مخصوص بتن سخت شده ایجاد کرده اند.این در حالی است که پلاستیک با بیش از 5 درصد جایگزینی بیش از 15 درصد وزن مخصوص بتن را کاهش داده است. علت این امر در پایین بودن وزن مخصوص پلاستیک در مقایسه با سایر مصالح جایگزین است.

می توان گفت استفاده از پلاستیک زائد در بتن علاوه بر دفن این ماده , به کاهش وزن مخصوص بتن نیز کمک خواهد کرد.که این کاهش وزن مخصوص به کاهش وزن کلی ساختمان و در نتیجه کاهش ریسک زلزله منجر خواهد شد.

اثر مواد زائد جایگزین دانه های سنگی در بسامد تشدید

کاهش بسامد تشدید , نشانه های از افزایش فضاهای خالی در بتن است. در این آزمایش علاوه بر یافتن بسامد تشدید در بتن , می توان به میزان تخلخل و فضاهای خالی نیز پی برد.به جز پلاستیک سایر مصالح جایگزین اثر تقریبا یکسانی در بسامد تشدید داشته اند و عمدتا کاهش محسوسی  دیده نمی شود.

شیشه در این زمینه به دلیل پرکردن  فضاهای خالی بهارین عملکرد را داشته و پلاستیک به دلیل افزایش فضاهای خالی , بسامد تشدید را به طور محسوس کاهش داده است به طوری که در 20 درصد جایگزینی , اندازه گیری بسامد تشدید ممکن نبوده است.

اثر مواد زائد جایگزین دانه های سنگی در مقاومت الکتریکی

مقاومت الکتریکی بتن , بیانگر مقاومت بتن در برابر عبور جریان الکتریکی از آن است. مقاومت الکتریکی بتن یک آزمایش غیرمتخرب مواد است که برای نشان دادن و بازرسی بتن سازه ها به ویژه از نظر پتانسیل خوردگی آماتورها به کار می رود.برای اندازه گیری مقاومت الکتریکی , جریان الکتریکی بین دو الکترود که به طور موازی در دو طرف بتن مورد آزمایش قرار دارد , تحت اختلاف پتانسیل 5 ولت به وجود می آید.مقاومت الکتریکی بتن تابع عوامل مختلفی شامل : رطوبت , میزان نمک , دما , ننسبت آب به سیمان , عیار سیمان , نوع و مقدار مواد افزودنی , توزیع سنگ دانه ها , وجود ترک ها حاوی آب و طریقه ی عمل آوری است.

به دلیل عایق بودن پلاستیک , مقاومت الکتریکی بتن افزایش می یابد.بنابراین تا 10 درصد جایگزینی پلاستیک , مقاومت الکتریکی افزایش و سپس کاهش می یابد.دلیل کاهش مقاومت الکتریکی , افزایش موجود در بتن است. زیرا تراکم بتن با مشکل مواجه و بتن حاصله متخلخل می شود.

در مجموع جایگزینی پلاستیک موجب افزایش مقاومت الکتریکی می شود.جایگزینی شیشه باعث افزایش بیش از 15 درصد مقاومت الکتریکی در مقایسه با بتن مرجع می شود.افزایش مقاومت الکتریکی بتن حاوی شیشه احتمالا به دلیل جنس شیشه (سلیس ) و نیز به دلیل افزایش تراکم بتن و پر شدن منافذ موجود است.که رسانایی را کاهش می دهد.

نتایج کلی حاکی از آن است که که جایگزینی مواد زائد پلاستیک و شیشه علی رغم مقاومت فشاری نسبتا کم در مقایسه با جایگزینی مواد ریزدانه و درشت دانه ی حاصل از بتن تخریبی , موجب افزایش مقاومت الکتریکی شده است.

اثر مواد زائد جایگزین دانه های سنگی در جذب آب

جایگزینی شیشه و  پلاستیک به عنوان سنگ دانه های ریز موجب کاهش جذب آب بتن می شوداما روند کلی جذب آب با افزایش جایگزینی پلاستیک رو به رشد استو دلیل آن را می توان افزایش تخلخل بتن به دلیل عدم تراکم مناسب هم زمان با افزایش جایگزینی دانست. با افزایش جایگزینی شیشه , روند جذب آب رو به کاهش است و روند رو به کاهش به این معنی است که افزایش جایگزینی شیشه موجب کاهش منافذ موجود در بتن می شود.جایگزینی سنگ دانه های ریز و درشت حاصل از بتن تخریبی موجب جذب آب می شود که دلی آن را می توان منافذ بیشتر بتن و نیز جذب آب خمیر چسبیده به سنگ دانه عنوان کرد.

نتیجه گیری :

در این پژوهش از دانه های سنگی حاصل از تخریب بتن , شیشه و پلاستیک زائد به عنوان جایگزین بخشی از سنگ دانه های بتن استفاده شده است.هدف از انجام آزمایش ها , شناخت بهتر بتن های حاوی مواد زائد به منظور دفن مواد زائد در بتن جهت حفظ محیط زیست , کاهش مصرف دانه های سنگی طبیعی در بتن , کاهش مصرف انرژی و شناخت عملکرد بتن های بازیافتی بوده است.به طوری که بازیافت مصالح زائد علاوه بر کاهش هزینه های دفن آن ها , ما را در داشتن محیط زیستی پاک کمک می کند.نتایج به دست آمده از این پژوهش به قرار زیر است.

• جایگزینی شیشه به عنوان بخشی از سنگ دانه های ریز , باعث تسهیل در پرداخت سطوح بتن شده و هیچ گونه تاثیر منفی در میزان اسلامپ نداشته است.
• استفاده از سنگ دانه های بازیافتی حاصل از تخریب بتن به عنوان بخشی از درشت دانه یا ریزدانه باعث کاهش ناچیز در اسلامپ بتن شده است.
• پلاستیک بازیافت شده , روانی بتن را شدیدا کاهش داده است , به نحوی که اسلامپ بتن هایی که در آن ها 20 درصد ماسه با پلاستیک جایگزین شده است به 1.8 سانتی متر کاهش یافته است.
• به کارگیری شیشه و سنگ دانه های بازیافتی تاثیر مهمی در چگالی بتن نداشته در حالیکه بتن های حاولی پلاستیک (به میزان 20 درصد) باعث کاهش چگالی به میزان 20 درصد شده است.
• مقاومت فشاری بتن های حاوی سنگ دانه بازیافتی و یا شیشه , کاهش جزئی در مقایسه با بتن های مرجع داشتند. دلیل اصلی این امر , مقاومت نسبی مناسب شیشه و سنگ دانه های بازیافتی استکه در رقابت با سنگ دانه های طبیعی , عملکرد نسبتا مشابهی دارند. در حالی که به کارگیری پلاستیک به دلیل شکل ورقه ای آن ها و ضعف در مقاومت پیوستگی باعث افت شدید در مقاومت فشاری شده است.
• مقاومت کششی و خمشی در تمام بتن های حاوی مصالح جایگزین , با کاهش همراه بوده است. که این موضوع در پلاستیک شدیدتر از سایر مصالح بوده است.
• بسامد طبیعی نمونه های حاوی شیشه و بتن تخریبی جایگزین بخشی از سنگ دانه , کاهش بسیار کمی داشته است.پلاستیک به میزان قابل توجهی بسامد طبیعی را کاهش داده است.
• مقاومت الکتریکی بتن حاوی پلاستیک و شیشه نسبت به بتن شاهد افزایش یافته است.در حالیکه جایگزینی بتن تخریب شده موجب کاهش ناچیز مقاومت الکتریکی شده است.
• جایگزینی پلاستیک و شیشه باعث کاهش جذب آب بتن شده است. در حالی که جایگزینی بتن تخریب شده به جای سنگ دانه , موجب افزایش جذب آب شده است.دلیل اصلی کاهش جذب آب بتن های حاوی شیشه و پلاستیک , عدم جذب آب این مصالح به عنوان سنگ دانه در بتن است.در حالی که خود بتن های حاوی سنگ دانه های بتن تخریبی (RCA) جذب آب بالاتری نسبت به سنگ دانه های طبیعی دارند. در نتیجه مجموع جذب آب بتن افزایش یافته است.

با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می توان دریافت که بتن های ساخته شده با بتن های تخریبی و شیشه به عنوان جایگزین بخشی از دانه های سنگی بتن , عملکرد قابل قبولی در مقایسه با بتن های ساخته شده با سنگ دانه های طبیعی از خود نشان داده اند.استفاده از پلاستیک زائد به عنوان بخشی از ریزدانه فقط در بتن های با مقاومت کم باید مورد استفاده قرار گیرد.

برای داشتن بهترین عملکرد در تولید پالت پلاستیکی از تجربه موفق ترین های این صنعت در جهان بهره میبریم.

از آنجایی که این پالت ها وسیله هایی بسیار منظم و استاندارد برای حمل و نقل مواد مختلف می باشند، بسیاری از کارخانجات تولید کننده مواد غذایی، مواد شوینده و بهداشتی و … از آنها برای حمل و نقل محصولاتشان استفاده می کنند. همچنین بسیاری از شرکت های تولیدی مواد دارویی و دریایی نیز از این پالت ها برای نگهداری محصولات خود در انبارها و کارخانه هایشان بهره می گیرند.
با استفاده از انواع پالت پلاستیکی می توان محصولات سبک و سنگین متفاوت را به صورت یک باره جا به جا کرد که این مورد در انبارها و پایانه های باربری بسیار کارایی دارد.همچنین بسیاری از تریلرها و کانتینرهای حمل مواد مختلف به کشورها و شهرهای مختلف از انواع این پالت های پلاستیکی استفاده می کنند.